چرا 16 گیگابایت حافظه رم دیگر برای گیمرها کافی نیست؟ - وبلاگ راضانی

بعضی از بازی ها بیش از 16 گیگابایت رم استفاده می نمایند

اگر به هر بازی تریپل ای (Triple-A) که در چند سال اخیر منتشر شده نگاهی بیندازید، می بینید که حافظه سیستم توصیه شده همچنان 16 گیگابایت ذکر شده است. حتی بازی های بسیار سنگین و پر تقاضا مانند Microsoft Flight Simulator، Cyberpunk 2077 وHogwarts Legacy نیز 16 گیگابایت رم را به عنوان معینات پیشنهادی معرفی می نمایند.

با این حال، بسیاری از بازی های پرتقاضا، 16 گیگابایت رم را به عنوان حداقل میزان لازم معرفی می نمایند. این به این علت است که عملکرد بازی بیشتر تحت تأثیر پردازنده و کارت گرافیک قرار گرفته است که به نوبه خود نرخ فریم ها (FPS) را معین می نماید. کمبود رم بیشتر شبیه به کمبود فضای ذخیره سازی است تا کمبود قدرت پردازشی. اگر کمتر از میزان رم مورد احتیاج داشته باشید، بازی دچار افت سرعت شدید شده، ممکن است کرش کند یا اصلاً اجرا نگردد.

توسعه دهندگان معمولاً 16 گیگابایت رم را به عنوان حداقل میزان برای دستیابی به عملکرد روان بازی اعلام می نمایند، حتی اگر بازی هایشان بتوانند از رم بیشتری نیز بهره برداری نمایند. بازی های دنیا باز مانند Cyberpunk 2077 و Red Dead Redemption 2 به علت وسعت و حجم بالای محیط ها و داده های پیچیده ای که در لحظه باید پردازش شوند، تمایل زیادی به استفاده از رم بیشتر دارند.

اثر کمبود حافظه رم بر عملکرد بازی ها

کمبود رم در بازی ها به شکل های مختلفی نمایان می گردد. یکی از رایج ترین نشانه ها، لگ و استاتر است که می تواند تجربه بازی را به طور کامل مختل کند. به عنوان مثال، در بازی هایی که طراحی دنیا باز دارند، وقتی وارد یک منطقه تازه می شوید، بازی احتیاج دارد تا داده های محیط تازه را بارگذاری کند. اگر سیستم شما رم کافی نداشته باشد، این بارگذاری به طور ناگهانی اجرا شده و منجر به فریز یا لگ می گردد. این مشکل به خصوص در بازی هایی که با سرعت بالا و در محیط های پویا اجرا می شوند، بیشتر به چشم می آید.

در مقابل، زمانی که رم کافی در سیستم موجود باشد، داده ها به طور مداوم در حافظه رم نگه داری می شوند و احتیاجی به تخلیه و بارگذاری مجدد آن ها نیست. این امر باعث می گردد بازی به شکل روان و بدون وقفه اجرا گردد. به عنوان مثال، در بازی Hogwarts Legacy، کمبود رم می تواند باعث گردد که بازی به طور مداوم از دسترسی به داده های تازه ناتوان باشد و در نتیجه بازیکن هنگام حرکت در محیط ها دچار افت سرعت و لگ های ناگهانی گردد.

حافظه رم و نقش آن در بارگذاری بازی ها

بارگذاری داده ها و فایل ها یکی از مهم ترین فرآیندهایی است که در پس زمینه یک بازی در حال انجام است. رم محلی است که این داده ها به سرعت برای دسترسی پردازنده و کارت گرافیک نگه داری می شوند. بدون رم کافی، بازی مجبور به ذخیره موقت داده ها در هارد دیسک یا SSD سیستم شما می گردد که بسیار کندتر از رم است. به همین علت است که بعضی از بازی ها، حتی با نصب بر روی SSD NVMe بسیار سریع، همچنان لگ دارند، زیرا سیستم قادر به نگهداری همه داده های لازم در حافظه رم نیست.

برای مثال، بازی Returnal به علت طراحی سریع و اکشن محورش به شدت به حافظه رم وابسته است و کمبود رم در آن می تواند باعث مسائل شدید در بارگذاری سریع منطقه ها تازه گردد.

انواع رم و تأثیر آن بر عملکرد

یکی از جنبه های مهم ارتقاء سیستم ها که شاید کمتر مورد توجه قرار می گیرد، نوع رم است. دو نوع اصلی رم که امروزه در بازار موجود هستند DDR4 و DDR5 هستند. رم های DDR5 نسبت به DDR4 سرعت بالاتری دارند و همین موضوع تأثیر مستقیمی بر کارایی بازی ها دارد. در بازی هایی که به سرعت بالای پردازش داده احتیاج دارند، استفاده از رم های سریع تر مانند DDR5 می تواند تأثیر زیادی در کاهش زمان بارگذاری و بهبود نرخ فریم داشته باشد.

یکی دیگر از مواردی که هنگام خرید رم باید به آن توجه کرد، فرکانس رم است. فرکانس رم معین می نماید که داده ها با چه سرعتی می توانند بین رم و دیگر قطعات سیستم جابه جا شوند. رم هایی با فرکانس بالاتر معمولاً عملکرد بهتری دارند و می توانند داده ها را سریع تر به پردازنده و کارت گرافیک منتقل نمایند. به عنوان مثال، رم های DDR5 با فرکانس 6400 مگاهرتز می توانند عملکرد بهتری در بازی های سنگین و پردازش های چندگانه داشته باشند.

مقایسه بین انواع رم های DDR4 و DDR5

همانطور که پیش تر گفتیم رم DDR4 و DDR5 دو نوع اصلی رم هستند که در بازار موجودند. هر یک از این دو نوع رم مزایا و معایب خود را دارند و بسته به احتیاج کاربر و سیستم او، انتخاب بهینه ممکن است متفاوت باشد.

DDR4:

رم های DDR4 همچنان یکی از پرکاربردترین انواع رم ها در سیستم های خانگی و گیمینگ هستند. این نوع رم از پهنای باند مناسبی برخوردار است و برای بسیاری از کارهای روزمره و حتی بازی های سنگین نیز عملکرد قابل قبولی ارائه می دهد. یکی از مزایای بزرگ DDR4 نسبت به DDR5، قیمت پایین تر آن است. برای کاربران با بودجه محدود، استفاده از رم DDR4 می تواند انتخاب مناسبی باشد، به ویژه اگر قصد ارتقاء یک سیستم قدیمی تر را دارند.

DDR5:

رم های DDR5 نسل تازهتری از حافظه ها هستند که سرعت بسیار بالاتری نسبت به DDR4 ارائه می دهند. این رم ها مخصوصاً در سیستم هایی که به پردازش های چندگانه و سرعت بالای انتقال داده احتیاج دارند، مانند سرورها یا سیستم های گیمینگ پیشرفته، کاربرد دارند. یکی از ویژگی های کلیدی DDR5، پهنای باند بالاتر و مصرف انرژی کمتر آن نسبت به DDR4 است. این به معنای کارایی بیشتر در حجم های بالای داده و در عین حال کاهش دمای سیستم است.

در حال حاضر، DDR5 به طور تدریجی جایگزین DDR4 می گردد و انتظار می رود که در آینده ای نزدیک، این نوع رم به استاندارد تازهی برای سیستم های گیمینگ و کاری تبدیل گردد. با این حال، به علت قیمت بالاتر و احتیاج به مادربردهای تازهتر، همچنان بسیاری از کاربران به DDR4 پایبند هستند.

نقش رم در بهبود عملکرد بازی های آینده

با توجه به پیشرفت سریع تکنولوژی و بازی های تازهی که هر روزه با گرافیک های پیچیده تر و دنیا های گسترده تری منتشر می شوند، ارتقاء رم یکی از برترین روش ها برای آینده نگری است. بازی های آینده به احتمال زیاد به منابع بیشتری از جمله رم احتیاج خواهند داشت تا تجربه بازی بدون مشکل و روان باشد. به عنوان مثال، بازی هایی که با استفاده از تکنولوژی ردیابی پرتو (Ray Tracing) و هوش مصنوعی پیشرفته ساخته می شوند، به طور طبیعی از منابع بیشتری بهره مند خواهند شد و احتیاج به حافظه بالاتری خواهند داشت.

نرم افزارهای پس زمینه و تأثیر آن ها بر حافظه رم

یکی دیگر از عواملی که باید در نظر گرفته گردد، نرم افزارهایی هستند که در پس زمینه اجرا می شوند. این نرم افزارها، به ویژه در زمان اجرای بازی، می توانند به میزان قابل توجهی از رم سیستم استفاده نمایند و موجب کاهش کارایی بازی شوند. مرورگرهای وب مانند Chrome، پیغام رسان هایی مانند Discord و حتی ابزارهای مرتبط با سخت افزارهای جانبی (مانند ماوس و کیبوردهای گیمینگ) می توانند به میزان زیادی از رم استفاده نمایند و فضا را برای اجرای روان بازی ها محدود نمایند.

تاثیر رم بر چندوظیفه ای بودن (Multitasking)

علاوه بر افزایش کارایی در بازی ها، داشتن رم بیشتر می تواند به چندوظیفه ای بودن سیستم یاری کند. برای مثال، استریمرها که به طور همزمان هم بازی می نمایند و هم استریم را اجرا می نمایند، احتیاج به رم بیشتری دارند تا سیستم بدون کاهش کارایی بتواند هم زمان چندین نرم افزار را اجرا کند.

حافظه رم در سیستم های غیر گیمینگ

رم نه تنها برای گیمرها بلکه برای کاربران حرفه ای که در کارهای روزمره و حتی در فعالیت های خلاقانه مانند ویرایش ویدئو، رندرینگ سه بعدی، برنامه نویسی و استفاده از نرم افزارهای سنگین استفاده می نمایند، اهمیت زیادی دارد. در سیستم هایی که احتیاج به پردازش های سنگین دارند، مانند نرم افزارهای ویرایش فیلم و عکس مانند Adobe Premiere Pro یا Photoshop، داشتن رم کافی می تواند تفاوت عمده ای در سرعت رم و کارایی کلی سیستم ایجاد کند.

به عنوان مثال، در یک پروژه ویرایش ویدئو با کیفیت بالا (4K یا بالاتر)، حجم داده ها و احتیاج به پردازش آن ها به حدی است که رم های کمتر از 32 گیگابایت به احتمال زیاد باعث کندی شدید سیستم خواهند شد. به همین علت، بسیاری از تولیدنمایندگان محتوا و افرادی که کارهای خلاقانه و حرفه ای انجام می دهند، ترجیح می دهند سیستم های خود را به حداقل 32 گیگابایت رم مجهز نمایند تا بتوانند به راحتی بین نرم افزارهای مختلف جابه جا شوند و با فایل های حجیم کار نمایند.

تفاوت رم در سیستم های دسکتاپ و لپ تاپ

رم در لپ تاپ ها و کامپیوترهای دسکتاپ دارای تفاوت های اساسی است. معمولاً رم هایی که در لپ تاپ ها استفاده می شوند به شکل SO-DIMM هستند که نسبت به رم های DIMM مورد استفاده در کامپیوترهای دسکتاپ، کوچک تر و با سرعت کمتر هستند. این موضوع به علت محدودیت های فیزیکی لپ تاپ ها و احتیاج به کاهش مصرف انرژی است.

با این حال، لپ تاپ های گیمینگ و حرفه ای امروزه نیز به سمت استفاده از رم های پرسرعت با ظرفیت بالا پیش می روند. بعضی از لپ تاپ های گیمینگ پیشرفته از رم های DDR5 بهره می برند که امکان اجرای بازی های سنگین و نرم افزارهای پردازشی را با سرعت بالا فراهم می نمایند. این لپ تاپ ها معمولاً با 32 گیگابایت یا حتی 64 گیگابایت رم عرضه می شوند تا کاربران بتوانند تجربه ای بدون لگ و کندی داشته باشند.

در مقابل، کامپیوترهای دسکتاپ به علت فضای بیشتر، امکان استفاده از رم های بیشتر و سریع تر را دارند. کاربرانی که احتیاج به پردازش های سنگین دارند یا قصد دارند سیستم خود را برای چندین سال آینده آینده نگرانه بهینه نمایند، می توانند از رم های DDR5 با ظرفیت بالا بهره ببرند.

اهمیت Dual-channel و Quad-channel در عملکرد رم

رم های سیستم های کامپیوتری می توانند به صورت Single-channel، Dual-channel یا Quad-channel پیکربندی شوند. این کانال ها به مسیرهایی اشاره دارند که داده ها به وسیله آن ها بین رم و پردازنده جابه جا می شوند.

Single-channel:

در این حالت، رم تنها از یک کانال برای ارسال و دریافت داده ها استفاده می نماید. این پیکربندی کمتر بهینه است و باعث می گردد سرعت انتقال داده ها نسبت به پیکربندی های چندکاناله کمتر باشد. بسیاری از سیستم های قدیمی یا مقرون به صرفه تر از این نوع پیکربندی استفاده می نمایند.

Dual-channel:

در پیکربندی Dual-channel، دو کانال برای انتقال داده ها استفاده می گردد که این امر باعث افزایش پهنای باند و سرعت انتقال داده ها می گردد. بیشتر سیستم های گیمینگ و حتی بسیاری از لپ تاپ های حرفه ای از این پیکربندی بهره می برند.

Quad-channel:

در پیکربندی Quad-channel، چهار کانال برای انتقال داده ها در دسترس است که این موضوع می تواند سرعت و کارایی سیستم را به طور چشمگیری افزایش دهد. این نوع پیکربندی بیشتر در سیستم های سرور یا ورک استیشن های حرفه ای مورد استفاده قرار می گیرد.

به طور کلی، استفاده از رم های Dual-channel به جای Single-channel می تواند تفاوت قابل توجهی در کارایی و عملکرد سیستم ایجاد کند. بنابراین، اگر قصد ارتقاء سیستم خود را دارید، حتماً به پیکربندی رم ها و استفاده از دو یا چند کانال توجه کنید.

حافظه مجازی (Virtual Memory) و تأثیر آن بر عملکرد رم

حافظه مجازی یکی از ویژگی های سیستم عامل است که به سیستم این امکان را می دهد تا بخشی از فضای دیسک سخت (HDD یا SSD) را به عنوان حافظه رم مجازی استفاده کند. این قابلیت به سیستم اجازه می دهد تا زمانی که رم فیزیکی پر شده، از فضای ذخیره سازی دیسک سخت برای نگهداری داده ها استفاده کند.

با اینکه این قابلیت می تواند در بعضی مواقع مفید باشد، اما عملکرد آن به هیچ وجه به میزان رم فیزیکی سریع نیست. استفاده از حافظه مجازی باعث افزایش زمان دسترسی به داده ها و در نتیجه کندی سیستم می گردد. به همین علت، داشتن رم فیزیکی کافی اهمیت زیادی دارد و تنها تکیه بر حافظه مجازی نمی تواند جایگزین مناسبی برای حافظه رم فیزیکی باشد.

آینده رم و تکنولوژی های نوظهور

با پیشرفت تکنولوژی، رم ها نیز به طور مداوم در حال بهبود و ارتقاء هستند. یکی از تکنولوژی های نوظهور در زمینه حافظه ها، HBM (High Bandwidth Memory) است که به ویژه در کارت های گرافیک استفاده می گردد. این نوع حافظه ها از پهنای باند بسیار بالاتری نسبت به رم های معمولی برخوردارند و می توانند حجم زیادی از داده ها را با سرعت بسیار بالا انتقال دهند.

در آینده، احتمالاً شاهد ارتقاء های بیشتری در زمینه حافظه های DDR5 و حتی نسل های بعدی آن خواهیم بود. با توجه به رشد سریع صنعت بازی و بعلاوه احتیاج روزافزون به پردازش های سریع تر و کارآمدتر، انتظار می رود که ظرفیت رم و سرعت آن ها بالاتر برود.

سخن آخر

در دنیای امروز که بازی ها و نرم افزارها هر روز پیچیده تر و سنگین تر می شوند، ارتقاء و خرید حافظه رم یکی از برترین راه ها برای بهبود کارایی و تجربه کاربری است. در حالی که 16 گیگابایت رم زمانی برای بیشتر کاربران کافی بود، امروزه با افزایش احتیاج به پردازش های همزمان و افزایش حجم داده ها، رم بیشتری ضروری است تا بتوان به سرعت و بدون لگ از بازی ها و نرم افزارهای سنگین لذت برد. داشتن 32 گیگابایت یا حتی بیشتر، نه تنها برای گیمرها بلکه برای افرادی که با نرم افزارهای حرفه ای مانند ویرایش ویدئو یا طراحی سه بعدی سروکار دارند، تفاوت چشمگیری ایجاد می نماید.

افزون بر این، با توجه به کاهش قیمت رم و در دسترس بودن آن، ارتقاء سیستم با افزودن حافظه رم بیشتر نه تنها یک تصمیم مالی معقول است، بلکه به نوعی آینده نگری محسوب می گردد. در سرانجام، اگر در پی تجربه ای بهتر در بازی ها یا نرم افزارهای حرفه ای هستید و نمی خواهید با مسائلی مانند کندی، لگ یا تأخیر روبرو شوید، سرمایه گذاری روی رم بیشتر قطعاً یکی از برترین راهکار هاست.

منبع: