چای ایرانی بخریم یا چای خارجی؟! - وبلاگ راضانی

واژه چای برگرفته از خاستگاه چای یعنی کشور چین می باشد. چینی ها دو تلفظ مختلف برای چای داشتند در گویش چینی جنوبیچای و در گویش چینی شمالی به صورت تِی تلفظ می شد و هردو تلفظی از یک واژه یگانه در چین قدیم هستند. اروپاییان به تبعیت از استان آمو در شمال چین واژه Tea مشتق شده از تی را برای این نوشیدنی انتخاب کردند. در آسیا و شمال آفریقا با توجه به واژه چا در استان کانتون در جنوب چین واژه چای برای این نوشیدنی محبوب انتخاب شد.

ورود چای به ایران

با اینکه امروزه چای پُرمصرف ترین نوشیدنی ایرانی هاست سابقه کشت چای ایرانی به حدود 110 سال پیش باز برمی گردد. البته مصرف چای سیاه در ایران از اواخر قرن پانزدهم و آغاز قرن شانزدهم آغاز شده است اما کشت آن حدود یک قرن سابقه دارد. امیرکبیر نیز در قرن هجدهم دو دست ظروف چای خوری شامل سماور نقره ای از دولت فرانسه و یک عدد سماور دیگر را از تاجر روسی دریافت نموده بود و انحصار سماورسازی با یارانه دولتی را به استادکاری در اصفهان اعطاء نمود. پس طبق چنین مشاهداتی می توان مطمئن شد که در آن موقع ایرانی ها با چای آشنا بوده اند.

قهوه نوشیدنی رایج ایرانی ها در زمان های قدیم بوده است اما به علت دوری ایران از کشورهای فراورینماینده قهوه و حمل ونقل سخت در آن موقع و از طرفی نزدیکی ایران به چین و هند و وجود جاده های مناسبی همچون جاده راه ابریشم، چای به سادگی جایگزین قهوه گشت. شخصی به نام حاج محمد اصفهانی در سال 1261 هجری شمسی کشت چای را در ایران آغاز نمود ولی پیروز نشد. در سال 1285 هجری شمسی محمد میرزای چایکار ملقب به کاشف السلطنه که ژنرال کنسول ایران در هند بود بیان نمود که مقدار بسیاری ارز از کشور برای واردات چای مصرف می گردد و می توان با کشت چای در داخل کشور یک منبع قوی مالی به وجود آورد. با اینکه هندوستان یادگیری فنون کشت چای را برای افراد خارجی ممنوع نموده بود، کاشف السلطنه توانست فنون کشت و فراوری چای را یاد بگیرد و با مطالعه و آنالیز شرایط آب وهوایی ایران و مشابهت آب وهوای شمال ایران با کشور هندوستان با زحمات فراوانی تعدادی بذر و سه هزار اصله نهال را با گاری و درشکه به ایران منتقل کرد، سپس کشت چای در لاهیجان و کلارآباد را آغاز نمود. او با مخالفت برخی افراد روبرو شد. به طوری که برخی از مخالفان او دست به ویرانی باغات چای می زدند. همچنین از آنجایی که در اولین مرتبه کشت چای در زمین های زراعی لازم بود 5 سال برای اولین برداشت صبر گردد، کشاورزان تمایلی به کشت چنین محصولی نداشتند. کاشف السلطنه ملقب به پدر چای ایران تمامی این سختی ها را تحمل نمود و به تدریج باغات چای را گسترش داد. از آنجاییکه اولین بار کشاورزان لاهیجانی اقدام به کشت گیاه چای نمودند، مقبره کاشف السلطنه نیز در لاهیجان ساخته شد و امروزه به گنجینه تاریخ چای ایران تبدیل شده است.

به تدریج و با گذر زمان کشت چای در تمامی استان گیلان گسترش یافت و در سال 1319 حدود 600 هکتار باغ چای در گیلان به وجود آمده بود. در سال 1337 دولت ایران سازمان چای کشور را برای حمایت از کشاورزان و صاحبان صنعت چای تاسیس نمود. هم اکنون حدود 25000 هکتار باغ چای در استان های شمالی کشور وجود دارد. سهم ایران 4 تا 5/4 درصد از مصرف کل چای دنیا است که با خرید چای ایرانی و صادرات آن می توان نقش بسزایی در رونق اقتصاد داخلی داشت.

آشنایی با چای ایرانی

ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﺎﻣﻞ اﺧﺘﻼف رﻧﮓ اﻧﻮاع ﭼﺎی ﺗﻔﺎوت ژﻧﺘﯿﮑﯽ در ارﻗﺎم ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﯿﺎه ﭼﺎی ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﯿﺸﺘﺮ ارﻗﺎم ﭼﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻫﻨﺪ و سریلانکا ﮐﺸﺖ و ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت رﻧﮕﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ارﻗﺎﻣﯽ ﮐﻪ در ﭼﯿﻦ و اﯾﺮان ﻣﻮﺟﻮد است، دارﻧﺪ .ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐه کمرﻧﮓ ﺑﻮدن ﭼﺎی ﻧﻘﺺ ﮐﯿﻔﯽ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻧﻤﯽآﯾﺪ و ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت گوناگون در ارقام مختلف گیاه ﭼﺎی ارﺗﺒﺎط دارد، و ﻃﻮری ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ و ﮔﺮاﻧﺘﺮﯾﻦ ﭼﺎی ﻫﺎی دﻧﯿﺎ در ردۀ ﭼﺎی ﻫﺎی ﮐﻢ رﻧﮓ دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪی ﻣﯽگردد. ﯾﮑﯽ از ﻣﺜﺎل ﻫﺎی ﺑﺎرز اﯾﻦ ﻧﻮع ﭼﺎی، ﭼﺎی دارﺟﻠﯿﻨﮓ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﻫﻤﯿﺖ آن ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻋﻄﺮ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد اﯾﻦ ﻧﻮع ﭼﺎی ﺑﻮده و در دﺳﺘﻪ ﭼﺎیﻫﺎی ﮐم رﻧﮓ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﻣﯽﺷﻮد.

رﻧﮓ دﻫﯽ ﭼﺎی ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﮔﯿﺎه ﭼﺎی ﺑﻪ اﻧﺪازه ذرات و روش دم آوردن ﻧﯿﺰ ارﺗﺒﺎط دارد. دم ﮐﺮده ﭼﺎی ﺑﺎ ذرات درﺷﺖ (ﭼﺎی ﻗﻠﻢ) ﮐﻤﺮﻧﮓ ﺗﺮ از دم ﮐﺮده ﭼﺎی ﺑﺎ ذرات رﯾﺰ (ﭼﺎی ﺷﮑﺴﺘﻪ و ﺑﺎروتی) اﺳﺖ. ﺧﺮوج ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت رﻧﮕﯽ از ذرات رﯾﺰ در ﻣﺠﺎورت آب ﺟﻮش ﺑﻪ ﺳﻬﻮﻟﺖ و ﺳﺮﻋﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ذرات درﺷﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد. اﻓﺰاﯾﺶ زﻣﺎن دم آوری ﻧﯿﺰ ﻣﯿﺰان رﻧﮓ دﻫﯽ ﭼﺎی را ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ. در زﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﯽﺗﺮ اﻣﮑﺎن ﺧﺎرج ﺷﺪن درﺻﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮی از ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت رﻧﮕﯽ از ﭼﺎی ﺧﺸﮏ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﮔﺮدد. اﻣﺎ اﯾﻦ زﻣﺎن ﻧﺒﺎﯾﺪ از 20 دﻗﯿﻘﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻮد. ﭼﺮا ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺧﺎرج ﺷﺪن ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه ﺳﻤﻮم و ﻓﻠﺰات ﺳﻨﮕﯿﻦ در دم ﮐﺮدۀ ﭼﺎی ﺷﺪه و ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﺑﺮای ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪه اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮای ﮔﺮم نگهداشتن ﭼﺎی در ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻻزم اﺳﺖ ﺗﻔﺎﻟﻪ از دم ﮐﺮده ﺟﺪا ﮔﺮدد.

عطر چای

واژه ﻋﻄﺮ در ﺑﯿﻦ ﻋﻤﻮم ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﭼﺎی در دو دﺳﺘﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﻣﯽﺷﻮد:

1- دﺳﺘﻪ اول ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻄﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﮔﯿﺎه ﭼﺎی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺪون اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ اﻋﻢ از ﻣﻮاد ﻣﻌﻄﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ (ﻣﺜﻞ ﻫﻞ، دارﭼﯿﻦ) و ﻏﯿﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ (ﻣﺜﻞ اﺳﺎﻧﺲ ﻫﺎی ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ) از دم ﮐﺮده ﭼﺎی اﺳﺘﻨﺸﺎق ﻣﯽﮔﺮدد .ﻋﻄﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﭼﺎی ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺗﺮﮐﯿﺒﺎﺗﯽ در ﮔﯿﺎه ﭼﺎی ارﺗﺒﺎط ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﻄﺮ ﺑﻮده و در ﻫﻨﮕﺎم دم آوردن ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آب ﺟﻮش از ﭼﺎی ﺟﺪا ﺷﺪه و در زﻣﺎن ﻧﻮﺷﯿﺪن اﺣﺴﺎس ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻋﻄﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﭼﺎی ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺎﻫﯿﺖ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ارﺗﺒﺎط زﯾﺎدی ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زﻣﺎن رﺷﺪ ﮔﯿﺎه دارد. ﻣﻘﺪار و ﻧﻮع ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﻌﻄﺮ ﭼﺎی در ارﻗﺎم و ﺷﺮاﯾﻂ آب و ﻫﻮاﯾﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻔﺎوت ﻣﯽ کند. آب و ﻫﻮای ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺳﺮد درﻣﻨﺎﻃﻖ ﮐﻮﻫﭙﺎﯾﻪ ای (ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﺼﻞ ﺑﻬﺎر در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻤﺎﻟﯽ اﯾﺮان) ﺑﻪ ﻃﻮر ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻣﻌﻄﺮ در ﭼﺎی ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ .ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ ﻋﻄﺮ ﭼﺎی ﻣﺎﻧﻨﺪ رﻧﮓ آن ﺑﻪ اﻧﺪازه ذرات ﭼﺎی و روش دم آوری ﻧﯿﺰ ارﺗﺒﺎط ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﭼﺎی ﻫﺎی دارای ذرات درﺷﺖ دارای ﻋﻄﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﺑﺮﻋﮑﺲ ﭼﺎی های رﯾﺰﺗﺮ ﻋﻄﺮ ﮐﻤﺘﺮی دارند. افزایش زﻣﺎن دم آوری ﻣﻮﺟﺐ رﻫﺎ ﺷﺪن ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻋﻄﺮی در ﭼﺎی ﻣﯽﮔﺮدد.

2-دﺳﺘﻪ دوم ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻄﺮ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭼﺎی ﺧﺸﮏ اﻓﺰوده ﻣﯽﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺮای ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪه اﯾﺠﺎد ﺗﻨﻮع ﮐﻨﺪ. ﻣﺤﺼﻮل بدست آﻣﺪه از اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺑﻪ ﭼﺎی را ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﭼﺎی ﻣﻌﻄﺮ ﻣﯽﻧﺎﻣﻨﺪ. اﯾﻦ ﻧﺎم را ﻣﯽ ﺗﻮان روی ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺎی ﭼﺎی ﺑﺮﺧﯽ از ﺑﺮﻧﺪﻫﺎی ﭘُﺮﻣﺼﺮف داﺧﻠﯽ و ﺧﺎرﺟﯽ در اﯾﺮان ﯾﺎﻓﺖ. ﭼﺎیﻫﺎی ﻣﻌﻄﺮ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﮔﯿﺎﻫﯽ (ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻞ، دارﭼﯿﻦ، ﻧﻌﻨﺎع و غیره) ﯾﺎ اﺳﺎﻧﺲﻫﺎی اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه از آﻧﻬﺎ (اﺳﺎﻧﺲ ﺑﺮﮔﺎﻣﻮت :گیاهی که در زبان فارسی آن را ترنج می نامند و بومی مناطق آمریکا وکاناداست، ﻟﯿﻤﻮ، ﻫﻞ و غیره) ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ اﺳﺎﻧﺲ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از روش اﺳﺘﺨﺮاج ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﻧﯿﺰ ﺗﻬﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ داﺷﺘﻦ اﺛﺮات ﺳﻮء ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪه ﮐﺎرﺑﺮدﺷﺎن در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﭼﺎی ﻣﻌﻄﺮ ﻏﯿﺮ ﻣﺠﺎز ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و ﺑﯿﺸﺘﺮ ﭼﺎیﻫﺎی ﻣﻌﻄﺮ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺎزار اﯾﺮان ﮐﻪ دارای ﭘﺮواﻧﻪﻫﺎی ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺎﻧﺲﻫﺎی ﻣﺠﺎز ﺧﻮراﮐﯽ ﻣﻌﻄﺮ ﺷﺪه اﻧﺪ. ﭼﺎی اِرلﮔﺮی ﯾﮑﯽ از ﻣﻌﺮوف ﺗﺮﯾﻦ ﭼﺎی ﻫﺎی ﻣﻌﻄﺮ دﻧﯿﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽآﯾﺪ ﮐﻪ در تهیه آن از اﺳﺎﻧﺲ گیاه ﺑﺮﮔﺎﻣﻮت اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد. اﯾﻦ ﻧﻮع ﭼﺎی در اﯾﺮان ﻧﯿﺰ از ﻃﺮﻓﺪاران زﯾﺎدی ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ آﻧﻬﺎ ﻋﻄﺮ اﺳﺘﺸﻤﺎم ﺷﺪه از دم آوری ﭼﺎی ارل ﮔﺮی را ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه ﻋﻄﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﮔﯿﺎه ﭼﺎی ﻣﯽداﻧﻨﺪ در حالی که در آنالیز های اجرا شده 82 درصد افراد چای بدون اسانس را برای مصرف ترجیح می دادند. این در حالی است که این افراد ندانسته مصرف نماینده چای معطری هستند که با اسانس معطر شده است.

طعم چای

گَس ﺑﻮدن ﭼﺎی ﮐﻪ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح دﺑﺸﯿﺖ ﻧﯿﺰ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد در ارزﯾﺎﺑﯽ ﺣﺴﯽ ﺟﺰو ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻣﺜﺒﺖ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽﮔﺮدد. ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻋﺎﻣﻞ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﻨﺪه دﺑﺸﯿﺖ ﭼﺎی، ﺗﯿﺎﻓﻼوﯾﻦﻫﺎ(که یک ترکیب شیمیایی است) ﻧﺎم دارد ﮐﻪ از اﺟﺰای ﭘُﻠﯽ ﻓِﻨُﻞﻫﺎ(مواد شیمیایی آلی با ساختاری عمدتا طبیعی در گیاهان) ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﮔﺮدد. اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻋﻼوه ﺑﺮ دﺑﺸﯿﺖ، ﺷﻔﺎﻓﯿﺖ و درﺧﺸﻨﺪﮔﯽ ﻧﯿﺰ در دم ﮐﺮده ﭼﺎی اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ. اﺳﺘﺨﺮاج اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت در ﭼﺎی ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﭼﺎی و زﻣﺎن دم آوری در ارتباط مستقیم است. ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻘﺪار ﭼﺎی دم شده و مدت زمان دم آوری (تاحدبیشتر 20 دقیقه) ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻏﻠﻈﺖ و گَس بودن ﭼﺎی ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ. ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﭘﻠﯽﻓﻨﻠﯽ ﮐﻪ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ اﯾﺠﺎد ﻃﻌﻢ ﮔﺲ در ﭼﺎی ﻧﺎم ﺑﺮده ﺷﺪ اﺛﺮات ﺳﻮدﻣﻨﺪی ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ اﻧﺴﺎن دارﻧﺪ که باعث احساس شادابی و نشاط و برطرف خستگی می گردد. ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﭼﺎی را ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﭘﻠﯽ ﻓﻨﻠﯽ در رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ روزاﻧﻪ ﻣﯽداﻧﻨﺪ .ﭘﻠﯽ ﻓﻨﻞﻫﺎ ﭘﺲ از ﻣﺼﺮف ﺧﻮاص آﻧﺘﯽ اﮐﺴﯿﺪاﻧﯽ(ضد سرطانی) اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮ اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﺴﯿﺎری از ﺑﯿﻤﺎری ﻫﺎ میﮔﺮدﻧﺪ.

چای خارجی و عوارضش

سلیقه و علاقه مردم ایران در سالهای اخیر به طور فزاینده ای به سوی چای خارجی میل نموده است. به طوری که افراد بسیاری عطر و طعم چای ایرانی را نمی پسندند. علت جذابیت بیشتر چای های خارجی هم اضافه کردن اسانس و رنگ به چای است، که متاسفانه عموم مردم به تدریج به این رنگ و طعم عادت پیدا نموده اند. البته خوشبختانه در سالهای اخیر نوعی بازگشت به خرید و مصرف چای ایرانی اتفاق افتاده است.

برخلاف تصور عموم چای خوب لزوما رنگ تیره تر وطعم قوی تری ندارد و مصرف هر روزه چای خارجی رنگ های زیاد را به میزان زیاد وارد بدن هر شخص می نماید که عوارض بسیار دارد. همچنین اسانس های مختلف به این چای ها افزوده می گردد که به هرحال مواد طبیعی نبوده و عوارض مخصوصی به وجود می آورند.

عوارض رنگ های خوراکی موجود در چای عبارتند از: سردرد(گاهی سردردها مزمن که علت آن پیدا نمی گردد همین رنگ ها علت اصلی آن هستند)، اختلال در رشد بچه ها، مسائل دندان ها و لثه(افزایش پوسیدگی و ترک خوردن دندان ها)، مسائل عصبی، مسائل پوست ومو، سفید شدن زودرس موها و افزایش چین وچروک پوست

از دیگر عوارض اسانس مصنوعی موجود در چای عبارتست از: سرگیجه و اختلال حافظه، خستگی مزمن و وزوز گوش، اختلالات خواب و مسائل ادراری وگوارشی و معده.

بیشتریت چای های ایرانی فاقد رنگ ها و اسانس های معطرنماینده ای که عموما چای های وارداتی دارا هستند. همین امر باعث می گردد که چای ایرانی طعم گَس و عطر طبیعی ای داشته باشد. به علاوه چای ایرانی در مدت زمان معمول و طبیعی دم کشیدن چای که در حدود 20 دقیقه است، رنگی طبیعی، اندازه و سالم از خود بروز می دهد. در حالی که چای اگر در مدت زمان کمتری، رنگی بیشتر بیندازد، خود این نکته نشاندهندۀ وجود عناصر شیمیایی و افزودنی های مصنوعی است که سلامت مصرف نماینده را تهدید می نماید. پس معیار انتخاب چای نباید رنگ زیاد، دم کشیدن سریع و عطرهای مصنوعی و افزودنی ای باشد که طعم گَس طبیعی چای را محو می نمایند. نکاتی که متاسفانه با رواج مصرف چای های خارجی دستکاری شده، ملاک اشتباه انتخاب در خرید و مصرف چای شده اند. آنهم چای که یکی از پُرمصرف و ثابت ترین اقلام در سبد خانوار ایرانی است و به همین دلیل حساسیت بیشتر ما نسبت به سلامتش را می طلبد.