کمی آهسته تر سالار؛ قسمت دوم!
به گزارش وبلاگ راضانی، یکی دو ماه پیش، طی گزارشی از این نوشتیم که همچنان گرایش به انتشار تک آهنگ ها عمده تر از تمایل به انتشار آلبوم است و از این نوشتیم که حالا انتشار آلبوم شاید بتواند جایگزینی مالی در روزگار تعطیلی کنسرت ها باشد.
البته که می دانستیم انتشار آلبوم، مطلقا نمی تواند اقتصاد معطل برگزاری کنسرت ها را جبران کند، چرا که واضح است سال هاست همه آلبوم منتشر می نمایند صرفا به این خاطر که بتوانند تور کنسرت های آن آلبوم را تا مدت ها در اینجا و آنجای ایران و دنیا پهن نمایند.
در واقع مدت هاست انتشار آلبوم هیچ به صرفه نیست و اگر همچنان اهالی موسیقی چند سال یک بار آلبومی هم منتشر می نمایند به این دلیل است که بتوانند با آن آلبوم کنسرت برپا نمایند. آنها هر چه در طول سال درآمد کسب می نمایند از همین کنسرت هاست و طبعا نه از تک آهنگ ها و آلبوم ها.
ما با علم به این قواعد آن گزارش را نوشتیم اما نگاه مان مبتنی بر این بود که عجالتا در این وانفسا، روی آوردن به آلبوم و بازگشت به دو دهه پیش، می تواند از هیچ مطلق بهتر باشد.
اگر آن روز که گزارش مورد اشاره را می نوشتیم، می دانستیم که در آینده نزدیک یکی از خواننده ها طی 10روز، سه آلبوم منتشر خواهد نمود، قطعا انتشار گزارش را منتفی می کردیم و از معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که آن روز در خلال گزارش، پای حرف هایش نشسته بودیم هم می خواستیم چنین پیشنهادی را تایید نکند! از سالار عقیلی حرف می زنیم؛ خواننده بسیار پرکاری که حالا همه رکوردها را جابه جا نموده است.
او در هفته اول بهمن ماه، سه آلبوم منتشر نموده است! بعید است در هیچ کجای تاریخ موسیقی دنیا تا به امروز چنین اتفاقی افتاده باشد البته که حنجره شان همواره گرم و بازارشان هم همواره سکه باشد اما آیا واقعا ضرورت انتشار سه آلبوم طی 10روز را می توان به راحتی شرح داد؟در جامعه موسیقی ایران، از علیرضا افتخاری به عنوان خواننده ای یاد می شد که در طول دهه 70 و 80 بسیار پرکار بود و سالی چند آلبوم منتشر می کرد.
انتشار پی درپی آلبوم های افتخاری سبب ساز شکل دریافت فضایی از شوخی و طعنه و کنایه علیه او هم شده بود، اما حالا با وجود انتشار سه آلبوم از سالار عقیلی در 10روز، انصاف حکم می نماید این خواننده جوان را صاحب کرسی پیشین آقای افتخاری بدانیم و از این به بعد درباره پرکاری آن خواننده پیشکسوت به خود جرأت شوخی و کنایه ندهیم.
ماجرا از چه قرار است؟
3 آلبوم سالار عقیلی در یک هفته
نوشتیم که انتشار سه آلبوم موسیقی از یک خواننده در یک هفته، احتمالا در تاریخ موسیقی دنیا، رکورد محسوب می گردد.
از این رو می گوییم احتمالا، چون طبعا ننشسته ایم موسیقی همه کشورهای دنیا در این سال ها را به لحاظ کرونولوژیک، آنالیز کنیم و به این نتیجه برسیم اما بدون چنین تحقیقی نیز بعید می دانیم این اتفاق پیش از این افتاده باشد.
روز اول بهمن ماه بود که خبر رسید آلبوم از روزهای نبودن سالار عقیلی با آهنگسازی هومن دهلوی در موسسه فرهنگی هنری نغمه هزاردستان منتشر شده است.
آلبومی دربرگیرنده هشت قطعه ارکسترال با نام های زندگی زیباست براساس شعری از سیاوش کسرایی، هبوط برای تنبور و ارکستر زهی، نقش خیال روی سه رباعی از خیام، فانتزی برای پیانو و ارکستر زهی، خانه ام ابری است براساس شعر نیما یوشیج، فانتزی برای قانون و ارکستر، خواب دشت برای نی و ارکستر زهی و هارپ و سپیدار براساس شعری از بیژن ارژن. فردای آن روز، گزارشی نوشتیم و از این که بعد از مدت ها آلبومی از فرزند زنده یاد دهلوی خواهیم شنید، ابراز خرسندی کردیم.
عصر همان روز خبر رسید که آلبوم می دانم که می آیی سالار عقیلی نیز منتشر شده است! تا همین جای کار هم او رکورد را زده بود؛ انتشار دو آلبوم با فاصله ای کمتر از 24ساعت. این بار البته آلبوم، فراوری تازه ای نبود.
می دانم که می آیی را امیرحسین سام حدود 19سال پیش ساخته بود و حالا به چنین تاخیری منتشر می شد.
حالا آلبومی که 19سال بود پشت خط مانده بود، چنان عجله ای داشت که دقیقا پشت سر آلبومی دیگر از عقیلی در کمتر از 24ساعت منتشر گردد.
برف نو، می دانم که می آیی، پیک سحر، شهر خاموش من، سلامی به ایران، مسافر، ساز و آواز 1، ساز و آواز 2 و فرود به ماهور عنوان قطعاتی هستند که در این آلبوم گنجانده شده اند.
هشتم بهمن شوک به صورت تمام و کمال به رسانه های مرتبط با موسیقی وارد شد؛ سومین آلبوم سالار عقیلی طی یک هفته هم به بازار آمد: آلبوم کجا رفته ای به آهنگسازی محمدامین همایی. کجا رفته ای، رویای فراموش شده، جشن تنهایی، تماشا کن، حاشا و کیستم با اشعاری از احسان افشاری اسامی قطعات این آلبوم را تشکیل می دهند. ماجرا آن قدر عجیب بود که یکی از خبرگزاری ها در تنظیم خبر چنین آورده بود: این آلبوم یکی از تازه ترین آثاری است که طی روزهای اخیر به خوانندگی سالار عقیلی پیش روی مخاطبان نهاده شد. یکی از تازه ترین آثار روزهای اخیر!
چرا این طور شد؟
سرعت سالار!
خب شاید بگویید این سه آلبوم را سه تیم مجزا فراوری نموده اند؛ هم آهنگ سازشان فرق می نماید، هم تهیه نماینده و هم پخش نماینده شان. درست! ممکن است تهیه نماینده ها و پخش نماینده های این سه آلبوم در جریان نبوده باشند که قرار است طی یک هفته دو آلبوم دیگر نیز از سالار عقیلی به بازار موسیقی روانه گردد. خب، ماجرا همین است! چرا نباید بدانند؟! یعنی خواننده این سه آلبوم نمی توانست طی مذاکره ای ساده و بدیهی به تهیه نماینده ها بگوید قرار است تهیه نماینده ای دیگر نیز یکی دیگر از آلبوم هایش را همین روزها منتشر کند و موعد انتشار آلبوم هایش نباید این قدر نزدیک به هم گردد؟ یک هماهنگی ساده کافی بود که امروز، سالار عقیلی نه تنها ما را یاد علیرضا افتخاری نیندازد، بلکه چنین او را در پرکاری پشت سر بگذارد.
حالا شاید چنین انتظار ساده ای با توجه به سوابقی که از سالار عقیلی و سوادرسانه ای اش سراغ داریم، انتظار گزافی به نظر برسد اما آیا تهیه نماینده آلبوم سوم که می دید همین چند روز پیش دو آلبوم از عقیلی منتشر شده، نمی توانست دست نگه دارد و بازار را چنین از سالار عقیلی اشباع نکند؟
اصلا چه اشکالی دارد؟
رکورد در رکود!
البته ما گمان می کنیم مطرح کردن این سوال چندان محلی از اعراب ندارد و به نظر ما اشتباه است. منتها شاید شما باوجود این که ما در همان مقدمه گزارش به حنجره سالار عقیلی درود هم فرستادیم فکر نموده باشید خدای نانموده ما بخیل هستیم و از این بابت ناراحتیم.
خیر! کاملا اشتباه فکر می کنید؛ ما از فراوری و عرضه هرگونه اثر هنری، آن هم در این روزهای رکود هنر، استقبال می کنیم. منتها معتقدیم عرضه هنر نیز مانند فراوری آن باید مبتنی بر شناخت بازار و شناخت رسانه باشد. بدیهی است که انتشار هر اثر هنری، احتیاج به انتشار پیش خبرهایی دارد تا مخاطب خود را اندکی پیش از انتشار، به خود حساس کند.
سپس در روزهای انتشار، تیم عرضه و رسانه باید فرصت داشته باشند مخاطب خود را با استفاده از رسانه های مختلف نسبت به ویژگی های اثر مطلع نمایند و چند مرحله دیگر که برای بازاریابی اثر احتیاج است.
حالا هر یک از آلبوم های سه گانه عقیلی که پشت سر هم منتشر شده اند، به اصطلاح همدیگر را می خورند و فرصت را از خواننده برای مداقه و انتخاب می گیرند. راستی، نکند در انتشار چنین آلبوم هایی اساسا چنین مباحث حرفه ای مطرح نیست؟
آیا پرکاری عقیلی با پرکاری افتخاری قابل مقایسه است؟
حتی بیشتر!
سال گذشته بود که یاد گفت وگویی قدیمی از علیرضا افتخاری افتادیم و از آن یاد کردیم؛ گفت وگویی که همکار ما 18سال پیش با او صورت داده و 27بهمن 1381 منتشر شده بود.
یعنی درست در زمانه ای که افتخاری، مانند این روزهای سالار عقیلی و البته نه با رکوردی که او حالا زده است! بسیار پرکار بود و سالی چهار پنج آلبوم منتشر می کرد.
استاد فی المثل از سال 1362 تا 1387 که می گردد 25 سال، 55 آلبوم منتشر کرد؛ در یک فقره، سال 1379، افتخاری پنج آلبوم روانه بازارکرد.
در آن گفت وگو به جام جم گفته بود: خوشبختانه به تازگی تصمیم گرفته ام کمتر کار کنم. سال 81 کاری ارائه نداده ام چون احساس می کنم خستگی ناشی از کارهای متعدد بر کارهای بعدی اثری نامطلوب می گذارد و از لحاظ روحی نیز تعدد کار در مدت زمان اندک، ذهن را خسته می نماید؛ چرا که خواننده در زمان کوتاه شعرها و ملودی های زیادی را باید به خاطر بسپارد و این عامل تاثیر ناخوشایندی دارد.
افتخاری اواخر بهمن 81 گفته بود در سال 81 آلبومی ارائه ننموده است. البته در همان سال عشق گمشده را منتشر نموده بود و دو ماه سرانجامی سال، آلبوم شب عاشقان را هم به بازار فرستاد تا در سالی که کم کار به نظر می رسید دست کم دو آلبوم را فراوری نموده باشد! درست از دو ماه پس از انجام این گفت وگو یعنی فروردین 82 تا سرانجام این سال، با وجود ادعای استاد بابت این که تصمیم گرفته کمتر کار کند، پنج آلبوم از او منتشر شد.
و این سرانجام ماجرا نبود؛ طی شش سال، 21 آلبوم دیگر نیز منتشر کرد. اما بالاخره در دهه 90 شمسی، به آنچه سال 81 به جام جم گفته بود جامه عمل پوشانید و در این هشت سال فقط سه آلبوم به بازار فرستاد و حالا هم که شش سالی است آلبوم منتشر ننموده است. در مجموع او از سال 62 تا سال 93، یعنی طی 31سال، 63 آلبوم موسیقی منتشر نموده است.
یعنی به طور میانگین سالی بیش از دو آلبوم و دقیقا اگر بخواهیم بگوییم سالی 2.01 آلبوم. خدا عمر استاد را زیاد کند و همواره روی خط فعالیت هنری نگه شان دارد.
سالار عقیلی از سال 1380 که نخستین آلبومش منتشر شد تا سال جاری 41 آلبوم منتشر نموده و حالا با آلبوم های تازه اش به عدد 44 رسیده است بنابراین او طی19سال، 44 آلبوم منتشر نموده است؛ این آمار حتی از علیرضا افتخاری هم که به پرکاری شهره بود بیشتر است؛ سالی 2.15 آلبوم.
حالا طوری شده که عقیلی صرفا ما را یاد افتخاری نمی اندازد، بلکه باعث شده است پرکاری او را فراموش کنیم! افتخاری از جایی به بعد، آن طور که خود ادعا نموده بود، دانست باید کمی قدم آهسته تر کند. او حالا به عنوان خواننده ای که سلف عقیلی محسوب می گردد، پیش روی خواننده جوان است.
صابر محمدی - ادبیات و هنر / روزنامه خبرنگاران
منبع: جام جم آنلاین