معرفی اسطوخودوس و خواص درمانی آن - وبلاگ راضانی

نویسنده: صمصام صانعی

لاواندها گونه های مختلفی دارند که به صورت خودرو و پرورشی روییده و کاشته می شوند. برخی از گونه ها هم زینتی می باشند. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک گونه ازلاواند که به اسطوخودوس معروف است اشاره شده است.

نام علمی:

Lavandula stoechas L.، نام فرانسه Lavande stoechas و نام انگلیسی آن French lavender می باشد. نام های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، اسطوخودوس، آنس الارواح، ممسک الارواح، حافظ الارواح، ضرم، آستوخودوس، لاواند و تروم نامیده شده است.

تیره گیاه:

نعناع Labiatea

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است چند ساله، بوته ای شکل و پرپشت با ساقه های متعدد و چهارگوش به ارتفاع حدود 60 سانتی متر و برگ های آن باریک، دراز، با لبه برگشته و هر دو سطح پهنک برگ پوشیده از کرک های سفید پنبه ای است. گل های آن با توجه به نوع گیاه رنگ های گوناگونی داشته و گل های نوع ذکر شده ریز، به صورت سنبله ای فشرده، بیضوی دراز، چهار وجهی و تقریباً رنگ آنها ارغوانی تیره یا بنفش تیره می باشد. میوه اش فندقه و پس از رسیدن بیضی شکل و قهوه ای شفاف می گردد که محتوی تخم های بسیار ریز، کمی پهن و به رنگ زرد تیره مایل به سیاه است. ضمناً از تمام قسمت های گیاه بخصوص سرشاخه های گل دار و برگ دار بوی بسیار مطبوعی متصاعد می گردد.

بیشتر بخوانید:اسطوخودوس، گیاهی آرامبخش

طبیعت اسطوخودوس:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن گرم و خشک است.

رویش جغرافیایی:

اغلب در کشورهای آسیایی، اروپایی، آفریقایی و در نواحی مدیترانه ای به صورت خودرو و پرورشی روییده و کاشته می گردد. این گیاه در ایران نمی روید ولی به صورت پرورشی و گلخانه ای کاشته می گردد.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در گیاه:

اسانسی شامل ستن، سینئول، دی فنکون، لینالول و یا الکل در گیاه تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:

گل و سرشاخه های گیاه

نحوه مصرف:

به طور معمول گل و سرشاخه های گیاه را به صورت دم نموده یا جوشانده استفاده می نمایند و در طب سنتی برای درمان بیماری ها نحوه و میزان مصرف را پزشک تشخیص داده و تجویز می نماید.

خواص درمانی:

ضد افسردگی و تقویت نماینده اعصاب، ضد تشنج و آرام بخش، ضد سرفه و نشاط آور، ضد حساسیت و رفع نماینده عفونت های دستگاه تنفسی، ضد سیاه سرفه و تقویت نماینده بدن، ضد تب و مسکن سردردهای یکطرفه، ضد سرگیجه و رفع نماینده خستگی های روحی، ضد یرقان و کاهنده قند خون، ضد فراموشی و صفرابر، بازنماینده قاعدگی و باد شکن، محرک کبد و التیام بخش زخم های دهان می باشد. ضمناً برای وسواس، جنون، گلودرد، گریپ، آسم، زکام، طپش قلب، آلزایمر و روماتیسم هم مفید است.

منبع مقاله :

صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.

منبع: راسخون