مجسمه های میدان رازی قبل از شیرهای میدان حر بازسازی شده اند

به گزارش وبلاگ راضانی، ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، مجسمه های میدان رازی قبل از شیرهای میدان حر بازسازی شده اند.

مجسمه های میدان رازی قبل از شیرهای میدان حر بازسازی شده اند

جهت دریافت خدمات بازسازی خانه با گروه ساختمانی آبان در ارتباط باشید. از طراحی پلن بازسازی تا اجرای جز به جز بازسازی منزل، ویلا و ساختمان اداری تخصص ماست.

فرایند و شیوه بازسازیی که در واقع تخریب را مبنای ترمیم مجسمه های میدان حر تهران انتخاب کرد، مجسمه هایی که سالها پیش هم در لیست آثار ملی ثبت شده اند، نشان داد که این شیوه توان مراقبت از خود را ندارد، چه رسد به مراقبت از سازه هایی که آثار هنری و فراتر از آن، آثار هنری میراث ملی محسوب می شوند. در این شیوه، برخلاف فرایند اتخاذ شده در میدان رازی که البته فرایندی به مراتب طولانی تر بود، حتی این تدبیر وجود نداشت که محل انجام عملیات عمرانی و بازسازیی محصور گردد تا تخریب ایجاد شده، خاطر علاقمندان و دغدغمندان را اینگونه احتیاجارد.

حال تحقیقات و اظهارات مرتبطان با موضوع نشان می دهد که مجسمه های فرعی میدان رازی که دو میدان پایین تر از میدان حر قرار گرفته است و ماهها با حصار ایجاد شده، از دید رهگذران پنهان بود، با فرایندی که از جهاتی با همین شیوه تخریب محور شباهت دارد و از جهاتی با آن فرق دارد، ترمیم شده اند. شیوه ای که به نظر می رسد توقع منتقدان آن زیاد و بی راه نیست اگر می خواهند که در نوع نگرش و شیوه اتخاذ شده تجدید نظر گردد.

مجسمه های شهری تهران همواره با حاشیه های متعددی روبه رو بوده اند؛ از ساخت مجسمه ها و سردیس های ناهمگون گرفته تا تخریب آنها. در چنین شرایطی آثاری که می توانند، اثر بسزایی در نشان دادن پیشینه بزرگ فرهنگی یک کشور داشته باشند، سالهاست که با بی توجهی دستمایه تمسخر قرار گرفته اند و گاه به ناگاه ناپدید شده اند!

سالانه در سطح شهر، آثار حجمی متعددی بنا بر سطح احتیاج، در نقاط مختلف نصب و به مجموع آثار ارزشمند پیشین اضافه می شوند. در این میان احتیاج است، برای نگهداری آثاری که هنر دست هنرمندان مطرح بوده و از ارزش هنری بالایی برخوردار هستند، تدابیری اندیشیده گردد.

فضای شهری و مبلمان آن، همچون فضای یک خانه احتیاج به رسیدگی، نظافت و ترمیم دارد و اگر مراقبتی از آن حاصل نگردد، نتیجه آن خواهد شد که یک اثر باارزش بالا به دلیل شرایط بد نگهداری به تدریج تخریب می گردد.

در این سالها به کرات شاهد بوده ایم که آثار حجمی شهری بنا بر دلایل مختلفی چون بی توجهی و رهاسازی، فقدان فرهنگ سازی برای آسیب نرساندن به آنها و وندالیسم و ... دچار آسیب می شوند که در نهایت هم به دلیل سطح تخریب بالایی که به آنها وارد شده یا بطور کلی از محل نصب برداشته می شوند یا احتیاج به یک ترمیم اساسی دارند که همواره میسر نیست.

شیری که کفن پوش شد!

اگر بخواهیم به یکی از جدیدترین حاشیه های مربوط به مجسمه های شهری نگاهی داشته باشیم، به شیرهای میدان حر می رسیم. اگر این روزها از میدان حر رد شده باشید، مجسمه شیر تخریب شده را مشاهده خواهید کرد که البته پس از اطلاع رسانی های انتقادی، با داربست و پارچه ای سفید پوشانده شده است.

خبرهایی مبنی بر تخریب یکی از مجسمه های شیر میدان حر در فضای مجازی منتشر شد. مجسمه اصلی نصب شده در وسط میدان با نام نبرد گرشاسپ با اژدها اثر غلامرضا رحیم زاده ارژنگ، جز مجسمه های ثبت شده در لیست آثار ملی است. این اثر سالم است اما در خبرهای منتشر شده درباره تخریب شیرهای این اثر، این ادعا مطرح شد که بازسازی بهانه ای برای تخریب بود.

کمی جست و جو در این زمینه، ما را به دی 99 برد؛ زمانیکه سازمان زیباسازی شهر تهران از هنرمندان و متخصصان دعوت کرد تا در فراخوان بازسازی و ساخت المان های اطراف میدان حر شرکت نمایند. بر این اساس تصمیم برای ترمیم یا تخریب شیرهای مجسمه نبرد گرشاسپ با اژدها چندان به یکباره هم صورت نگرفته بود.

در ادامه سیدمجتبی موسوی که پیشتر مسئولیت معاونت فرهنگی و هنرهای شهری را برعهده داشت، این مسئولیت را پذیرفت که تصمیم جایگزینی شیرهای میدان حر در زمان مسئولیت او اجرا شده اما پس از تغییر سمتش، این برنامه مدتی متوقف و دوباره به جریان افتاده است و اینکه با توجه به شرایط مجسمه ها، جایگزینی آنها بهترین تصمیم بوده است.

بعلاوه در همان زمان شاپور دیوسالار، معاون فرهنگی و طراحی شهری سازمان زیباسازی تهران پیرامون اینکه مجسمه های میدان رازی قبل از شیرهای میدان حر بازسازی شده اند، شرح داد که دو مجسمه شیر، مانند مجسمه اصلی به ثبت آثار میراث ملی نرسید و اینکه دو مجسمه فرعی، به وسیله مرحوم غلامرضا رحیم زاده ارژنگ ساخته نشده است.

او یادآور شد که شیرهای مجسمه اصلی که به وسیله استاد ارژنگ ساخته شده اند، از جنس مس بوده و سالها پیش در بحبوحه انقلاب آسیب دیده اند. اما جنس دو مجسمه شیری که بعدها در پایین اثر اصلی نبرد گرشاسپ با اژدها نصب شده، از فایبرگلاس است که از متریال ناپایدار بشمار می رود و در گذر زمان به دلیل برودت آب و هوایی دچار فرسودگی و شکستگی شده اند و به همین جهت لازم بود که بازسازی یا جایگزین گردد.

با این همه، پس از این اظهارات سازمان میراث فرهنگی اظهار داشت که تخریب این مجسمه ها بدون مشورت و اجازه آنها اجرا شده است.

محمد ابراهیم لاریجانی که در زمان اضافه شدن مجسمه های شیر به میدان حر مسئولیت اداره زیباسازی شهرداری منطقه 11 را داشت هم در پاسخ به اظهارنظر سازمان زیباسازی مبنی بر کم ارزش بودن شیرهای میدان حر، نظر دیگری ارائه داده و تاکید نمود که این شیرها هنر دست استاد میرحسن ارژنگ، پسرخاله مرحوم غلامرضا رحیم زاده ارژنگ بوده که با همکاری یکدیگر پیکر نبرد گرشاسب و اژدها را در میدان باغشاه ساختند که اتفاقا ارزش هنری داشت و در تخریب آن اشتباه نموده اند.

دیوسالار درباره نصب مجدد اثر بازسازی شده گفت: در هفته آینده یکی از بهترین و اصولی ترین کارهای ما در آنجا نصب خواهد شد. هیاهویی به دلیل بی تدبیری ما در اجرا بوجود آمد که جمع خواهد شد. مجسمه های اصلی شیر میدان حر که استاد ارژنگ ساخته بود از جنس مس بود و مجسمه گرشاسب هم از جنس بتون است که ماندگاری بالایی دارد و در اثر اصلی تناسبی بین مجسمه ها وجود داشت. در سال 84 فرد دیگری شیرها را از روی عکس ساخت که با کیفیت نبود و در شیوه اجرایی ملاحظات فنی رعایت نشده بود. اکنون برای ساخت دوباره شیرها تصمیم گرفتیم از متریالی استفاده کنیم که با اثر اصلی تناسب داشته باشد. البته پایه مجسمه اصلی هم از فایبر و بی کیفیت است و تنها قصد بالابردن کیفیت را داشتیم و برای ساخت مجدد اثر از سه فرد حرفه ای استفاده نموده ایم.

شاگردانی که تخریب و تعمیر شدند!

اما از میدان حر که به سمت جنوب برویم، پس از میدان رازی که سازه دارد اما مجسمه ندارد، به میدان رازی (میدان گمرک) در منطقه 11 تهران می رسیم؛ میدانی که تندیسی از زکریای رازی در مرکز آن به همراه مجسمه هایی برنزی از چهار شاگردش در اطرف تندیس اصلی بچشم می خورد. این اثر نخستین مجسمه ای است که بعد از انقلاب در ایران و در این میدان نصب شد.

قاعدتا تندیسی که از شاهکارهای استاد علی قهاری کرمانی باشد، در زمره یکی از مفاخر و بهترین آثار شهری ما بشمار می رود؛ ولی اگر به تاریخچه این اثر هم نگاهی داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که در سالهای گذشته با کم لطفی های بسیاری روبرو شده است. تا جایی که مجسمه های برنزی شاگردان در طول زمان و به دلیل بی توجهی ها، تا همین اواخر بر اثر شرایط آب و هوایی دچار فرسودگی شده بودند که خوشبختانه برای ترمیم مدتی از محل نصب برداشته شدند و بار دیگر در فروردین سال جاری در محل نصب قرار گرفتند.

پرندگانی که رنگ شدند!

درست بالای میدان حر، میدان پاستوری قرار گرفته است که المان حجمی آن به وسیله بهروز دارش ساخته شده است. این مجسمه شهری ارزشمند هم چندین بار با هدف نونواری! به صورت غیراصولی رنگ شده است. این مشکل در نتیجه تصمیم خودسرانه برای رنگ کردن یک اثر هنری آن هم بدون کسب اجازه از کارشناسان یا مشورت با هنرمند بوجود آمده است.

دیوسالار درباره رنگ کردن غیراصولی این اثر هم شرح داد، از آنجا که خود هنرمند اثر، نسبت به رنگ کردن غیراصولی آن معترض است، سال جاری این المان را با نظارت خود او (دارش) رنگ خواهند کرد.

او بعلاوه شرح داد: من هم چند بار نسبت به رنگ کردن خودسرانه این المان به شهرداری منطقه 11 اعتراض کردم. به آنها تأکید نموده بودیم که هنرمند اثر را پیدا نمایند و رنگ اصلی را به وسیله او برگردانند، ولی به نتیجه ای نرسیده اند. سال جاری را سال نگهداشت و بازسازی آثار مشخص نموده ایم و قصد داریم بیش از 50 درصد از بودجه را صرف ترمیم آثار شهری کنیم و فراوری آثار را کم کنیم.

منبع: همگردی
انتشار: 7 مرداد 1400 بروزرسانی: 7 مرداد 1400 گردآورنده: mohsen-razani.ir شناسه مطلب: 564

به "مجسمه های میدان رازی قبل از شیرهای میدان حر بازسازی شده اند" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "مجسمه های میدان رازی قبل از شیرهای میدان حر بازسازی شده اند"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید