آنالیز کهن الگوی آرتمیس (الهه شکار و ماه)؛ آرکتایپی زنانه
به گزارش وبلاگ راضانی، خبرنگاران | سرویس روانشناسی - اصطلاح کهن الگو یا آرکتایپ (Archetype) از دو کلمه یونانی archein به معنای اصیل و typos به معنای مدل و الگو تشکیل شده است. مفهوم کهن الگو را کارل گوستاو یونگ وارد روانشناسی تحلیلی کرد و معتقد بود آنها محتویات ناخودآگاه جمعی و فردی را به نمایش گذاشته و افراد را برای انجام بعضی رفتار ها مستعد می نمایند. خانم شینودا بولن کهن الگو هایی را بر اساس خدایان و خدابانوان یونان باستان دسته بندی و معرفی نموده است. شناخت این کهن الگو ها به ما در شناخت بهتر خود و دیگران و برقراری ارتباط بهتر با آنان یاری می نماید. در این مقاله کهن الگوی آرتمیس و خصوصیات زنان آرتمیسی را آنالیز می کنیم.
در این مطلب می خوانید:
- کهن الگوی آرتمیس
- ویژگی های شخصیتی
- تاثیر آرکتایپ آرتمیس در طول زندگی
- جنبه های منفی و مسائل شخصیتی
- پیشنهاداتی به آرتمیسی ها
- رشد و پرورش آرتمیس
کهن الگوی آرتمیس
الهه آرتمیس: آرتمیس که نام رومی او دیاناست، بزرگترین فرزند زئوس و خواهر دوقلوی آپولو بود. زئوس مجذوب دخترش شد و خواست آرزو های او را برآورده کند و آرتمیس تیر و کمان، تعدادی سگ شکاری، تعدادی ملازم حوری، یک پیراهن کوتاه برای دویدن در صحرا، توانایی انتخاب و پایان باکرگی جاودانه را از پدر درخواست کرد و البته پدر همه خواسته هایش را پذیرفت. آرتمیس همان شب به شکار رفت و خدابانوی شکار نام گرفت. او الهه ماه نیز بود و شب ها و پرسه زدن در جنگل با مشعل را دوست داشت. قلمرو او طبیعت وحشی است.
آرتمیس الهه باکره، شکار و ماه و نماد روح آزاد زنانه است. حس دست نخوردگی و کمال در خود و ذهنیت می توانم از پس زندگی خود برآیم، خصوصیاتی است که به زن فرصت می دهد تا آزادانه، مستقل و بی احتیاج از وجود و تایید مردان عمل کند. او بی دریغ به کسانی که از او کمک می خواهند کمک می رساند و کسانی که او را آزار می دهند را تنبیه می نماید.
کهن الگوی آرتمیس: جنبه باکره این الهه به آن بخش از روان زنان اشاره دارد که زیر سلطه و تملک مردان نرفته و از تایید آنان بی احتیاج است. او تن به ازدواج نداده، اغفال نشده و زیر نفوذ قدرتمندان نمی رود. آرتمیس در مقابل عشق مصون است و دلبستگی عاطفی نمی تواند مانع پیگری خواسته هایش گردد. بر مبنای این کهن الگو، حس ارزشمندی زن نه از ازدواج کردن یا همسر فرد خاصی بودن، بلکه از هویت و اعمال خودش گرفته می گردد.
کهن الگوی آرتمیس قدرت درونی به زن می دهد که بتواند دور از احتیاج ها و رقابت های دیگران بر هدف خویش تمرکز کند. او با جدیت اصول اخلاقی و ارزش های خود را دنبال نموده و در رسیدن به خواسته هایش محدودیتی برای خود قائل نیست. این آرکتایپ بدون نگرانی از قضاوت دیگران آن کاری را که دوست دارد انجام می دهد و گاهی همین باعث می گردد هم از عواطف و غرایز خود و هم از رابطه و پیوند با دیگران دور گردد.
این کهن الگو بیانگر ویژگی هایی چون رهایی از قید و بند قضاوت مردان، حمایت از مظلومان و بچه ها و جنش های زنان است. کهن الگوی آرتمیس زنان را از نقش های سنتی خود می نماید و مبارزه اصلی آن ها در زندگی احترام و و فاداری به خویشتن و سازگاری با زندگی در دنیای مردان است.
کهن الگوی آرتمیس نیز مانند کهن الگوی آتنا و هستیا نماینده رابطه گریزی و استقلال روانی زنان است. این آرکتایپ انگیزه های درونی زنان برای رشد استعدادها، پیگیری علایق، بیان خویش به وسیله هنر و شکل دهی و راهنمایی ذهن و تفکر است. او نقش رهبر و خواهر بزرگتر را دارد. اگر او از تحقق و بیان خویش بازبماند، مضطرب و افسرده خواهد شد.
آرتمیس رابطه ای معنوی با طبیعت دارد. زنانی که در زندگی با طبیعت احساس یگانگی نموده و همواره به دنبال فضایی برای خویشتن هستند تا از تنهایی و خلوت خود لذت ببرند با آرتمیس یا دیگر الهه های باکره یعنی هستیا و آتنا آشنایی دارند.
ویژگی های شخصیتی
آرکتایپ آرتمیس معرف شخصیت زنانه مستقل و رها از قید و بند است. او جنگجویی است که با انرژی مردانه اش یکی شده و برای پیش بردن زندگی خود احتیاج ندارد مردی در کنارش حضور داشته باشد. آرتمیس تایپ ها اغلب در میان حامیان حقوق زنان و حامیان محیط زیست دیده می شوند.
- یک زن با شخصیت آرتمیس به جای برآوردن انتظارات دیگران و پیروری از آنان زندگی اش را در مسیری راهنمایی می نماید که در آن احساس رضایت و کمال کند.
- آرتمیس تایپ ها هدف گرا، بی پروا، هیجان طلب، ماجراجو و مستقل هستند.
- از اینکه بخواهند نقش سنتی و ضعیف زنانه را ایفا نمایند متنفرند.
- زنان آرتمیسی در مقابل مردان کم نمی آورند.
- آن ها عاشق طبیعت بکر بوده و در آن غرق می شوند.
- خلق و خوی تندی داشته و سریع عکس العمل نشان می دهند.
- عاشق ورزش کردن و خصوصا دویدن در طبیعت هستند.
- عاشق آزادی هستند و دوست ندارند هیچ چیز و هیچ کس آن ها را محدود کند.
- خیلی رسمی لباس نمی پوشند و در لباس پوشیدن بیشتر به راحتی خود فکر می نمایند.
- عاشق سفر کردن و اکتشاف در طبیعت هستند.
- می توانند برای رسیدن به هدفی که از نظر دیگران بی ارزش و مسخره است از خیلی چیز ها بگذرند.
- دلسوز، حامی و مهربان هستند و در عین حال می توانند خشن و محکم باشند.
- یکی از ویژگی های زن آرتمیسی فاصله گیری عاطفی است، اما در درون ظرفیت هایی برای صمیمیت و زیبایی دارد.
- رفتار نادرست دیگران او را خشمگین می نماید.
- نگاه فمینیستی دارد و با اینکه از زنان ضعیف خوشش نمی آید وقتی ببیند مورد ظلم قرار گرفته اند، واکنش نشان داده و از آنان حمایت می نماید.
- از مردان ضعیف هم متنفر است و در محیط کار تنها می تواند با مردان قوی کار کند.
- مردان و زنان قوی را تحسین می نماید.
- به دیگران وفادار و ناجی است، اما فاقد همدردی و حس ترحم کافی است.
- قادر است نظرات خود را مطرح کند و کوشش می نماید به آنچه می گوید عمل کند.
- یک دختر آرتمیسی اغلب با مردان بر سر حقوق زنان کل کل می نماید.
- او از مصاحبت با اطرافیانش لذت برده و اهداف خود را به اشتراک می گذارد، اما در عین حال هویت مستقل خود را حفظ می نماید.
- زنان آرتمیسی با مردان به راحتی ارتباط برقرار نموده، اما وارد روابط عاطفی نمی گردد.
- سنت شکن است؛ ویژگی که در خیلی از جوامع سرکوب می گردد.
- نوجوانی او حتی بعد از بزرگسالی در درونش ادامه دارد.
- شغلی را انتخاب می نماید که به آن علاقه داشته و نسبت به انجام آن شور و اشتیاق داشته باشد.
- فکر اقتصادی دارد و در صورت مدیریت محکم رفتار می نماید.
- انرژی جنسی او بیشتر متمایل به تفریح و ورزش است تا رابطه جنسی.
- حامی حقوق زنان و بچه ها هستند.
- فعالیت های اجتماعی را به کار در خانه ترجیح می دهد و تن به ازدواج نمی دهد.
- ازدواج کردن و بچه دار شدن به رغم انتظارات فرهنگی جامعه از احتیاج های ضروری آرتمیس نیستند.
- اگر به اندازه کافی از طبیعت سیراب نگردد، افسرده می گردد.
تاثیر آرکتایپ آرتمیس در طول زندگی
1- آرتمیس کودک
یک کودک آرتمیسی به ظاهر مانند پسر بچه ها رفتار می نماید، اما او از دختر بودن خود راضی و مسرور است. او لجباز است و حرف خودش را می زند و از بچه های ضعیف تر حمایت می نماید. از بازی و کاوش در طبیعت لذت می برد و از حیوانات مراقبت می نماید.
اگر والدین او مانعی برای انجام کار مورد علاقه اش باشند یا او را چون دختر است از کاری بازدارند، اعتراض خواهد نمود و خشمگین خواهد شد. مخالفت با او به اعتماد به نفس و عزت نفس او لطمه می زند. اگر مادر او ضعیف باشد دختر آرتمیسی برای اینکه همانند مادرش نباشد آنچه به نظر زنانه می رسد؛ همچون لطافت، پذیرا بودن و تمایلات زناشویی را در خود سرکوب می نماید.
2- آرتمیس نوجوان
نوجوان آرتمیسی شجاع، بااراده، مصمم و رقابت جو است و برای خود محدودیتی قائل نمی گردد. او عاشق کارهایی چون خوابیدن زیر سقف آسمان، گشتن در جنگل، کشف جا هایی که از دید پنهان مانده، کمانگری و اسب و اسب سواری است.
احتیاجی به تایید دیگران ندارد و برای همین کمتر از همسالان خود همرنگ دیگران می گردد. اطمینان به خود او باعث می گردد در نظر دیگران کله شق و عاری از زنانگی به نظر برسد.
3- آرتمیس در دوران تحصیل
او به دنبال مدرک تحصیلی نیست، اما دوران دانشگاه می تواند مکانی باشد که انگیزه های فراگیری و آموختن را در او زنده نموده و حس آزادگی به او بدهد. او معمولا در گروه های دوستی حضور دارد که مانند خودش هستند و اگر وارد مسائل سیاسی اجتماعی گردد خیلی محتمل است که نقش رهبری را بر عهده گیرد.
آرتمیس تایپ ها در بیشتر رشته های تحصیلی می توانند پیروز باشند. در همه رشته های مرتبط با ریاضی و تجربی و رشته هایی چون وکالت، مدیریت، روانشناسی و روزنامه نگاری در علوم انسانی. رشته های هنری مثل نویسندگی، کارگردانی، گرافیک و موسیقی و ورزش های قهرمانی نیز مناسب آرتمیس هاست.
4- حرفه و شغل
او برای حرفه ای کوشش می نماید که برایش ارزش درونی داشته باشد، در این صورت است که رقابت و مخالفت نمی تواند مانع کار او باشد. با اینکه استقلال اقتصادی برایش مهم است، اما گاهی علایقشان آنقدر شخصی و متفاوت است که باعث می گردد در روابط و عوامل پیشرفت در دنیای امروز پیروز نباشند. با این همه از کوشش و پیگیری خود احساس رضایت دارند.
آرتمیس محل کارش منظم است و انتظار ندارد کسی در ساعت کاری وقت تلف کند. همه را به کار فرا می خواند و مردان در محل کار از او حساب می برند.
5- میانسالی و پیری
زن آرتمیسی اگر دیگر کهن الگو ها را در خود پرورش ندهد، ممکن است دچار بحران میانسالی گردد. در این دوران در رسیدن به اهدافش یا پیروز بوده و یا با شکست روبرو شده است، در هر صورت میانسالی موجب تحول درونی در او شده و این بار آرتمیس نه به عنوان الهه شکار که در مقام ایزدبانوی ماه او را به درونگری متمایل می نماید و می تواند احساسات و تمایلات طرد شده خود را بیابد.
یک آرتمیس تایپ در دوران کهنسالی هم تحرک جوانی خود را حفظ نموده و به همین دلیل خیلی خوب با جوانان همفکری و همراهی می نماید. او هنوز هم تمایل دارد به جا های مختلف دنیا سفر کند.
6- روابط با دیگران
رابطه با زنان: آرتمیس نسبت به همجنسان خود حس خواهرگونه دارد و دوستی با زنان دیگر را مهم می داند؛ دوستی هایی که می تواند سال ها دوام داشته باشد. بیشتر آرتمیس تایپ ها ذاتا فمینیست هستند و خیلی محتمل است که به گروه های حمایت از زنان پیوسته یا در این زمینه فعالیت نمایند که نشان دهنده کهن الگوی خواهر در زن آرتمیس است. او با اینکه از زنان ضعیف متنفر است، اما از آنان در مقابل مردان دفاع می نماید.
رابطه با مردان: زن متاثر از کهن الگوی آرتمیس همواره کوشش می نماید با مردان رقابت نموده و فزونی خود را ثابت کند. او از کل کل کردن با مردان و کم کردن رویشان لذت می برد. یک آرتمیسی خالص در رابطه با مردان نمی تواند بعد زنانه خود را نشان دهد. او خود را با مردان برابر می داند و کلیشه های جنسیتی را پس می زند و افکاری چون هوش خود را پنهان کن یا بگذار مرد برنده گردد هرگز با طبیعت او سازگار نیست.
- آرتمیس تایپ ها از مردان سلطه گر خوششان نمی آید، سربلند هستند و هرگز حاضر نیستند نقش ضعیفه را برای یک مرد بازی نمایند. روابط زن و مرد از گونه روابط مادر پسری را نیز نمی پسندند. آنان به مردانی که مدام سعی می نمایند برای زنان جلب توجه نمایند هم علاقه ای نشان نمی دهند.
- آرتمیس خواهر دوقلوی آپولوست و مردان آپولویی می توانند دوست، همکار یا همسر آرتمیس باشند. مردانی که طبیعت زیباشناسانه داشته و به موسیقی و خلاقیت گرایش دارند برای آرتمیس جذابند. فعالیت های مشترک ورزشی در طبیعت نیز جزئی از رابطه آرتمیس و آپولوست. ازدواج آرتمیس با آپولو بیشتر ازدواجی محبت آمیز است تا جنسی. برای بیدار شدن تمایلات جنسی آرتمیس، ضروری است تا کهن الگوی آفرودیت در او فعال گردد و حضور آرکتایپ هرا کمک می نماید ازدواجی متعهدانه و تک همسری داشته باشد.
- آرتمیس رابطه با مردان مهربان و حمایتگر را نیز دوست دارد. چنین مردانی لطافت را در آرتمیس زنده نموده و دوست دارند از او بچه داشته باشند.
- زنان آرتمیس تایپ همچنین دلباخته مردان قوی می شوند، اما اگر نتوانند حس رقابت جویی خود را کنترل نمایند رابطه شان دوامی نخواهد داشت.
- اگر زن آرتمیسی در رابطه ای نامناسب قرار بگیرد که همسرش همان نقش پدرش را در زندگی او بازی کند و نه تنها او را در رسیدن به اهدافش کمک نکند، بلکه با انتقاد نیروی او را تحلیل دهد، باعث می گردد آرتمیس ستیزه جویانه رفتار نموده و روانش از درون شکسته گردد؛ در نهایت ممکن است به همان زنی تبدیل گردد که خواست شوهر بوده است.
شاید آرتمیس فاقد روابط عاطفی صمیمانه و متعهدانه در زندگی خانوادگی باشد، اما روابط خواهر و برادرانه ای با اطرافیان خود دارد. او رابطه خوبی با بچه ها برقرار نموده و با آنان خوش می گذراند.
جذب کردن آرتمیس: مرد با اعتماد به نفسی که نشان دهد برای زن آرتمیسی سودمند است، از اهداف و برنامه های خود بگوید، محکم و شجاعانه حرف بزند، مدافع برابری حقوق زنان و مردان باشد، به توانایی های آرتمیس اعتماد داشته باشد و با زنان با احترام برخورد کند، می تواند زن آرتمیسی را جذب نماید. او باید با لحن تند و واکنش های ناگهانی آرتمیس کنار بیاید.
به طور کلی مردانی که از استقلال شخصیت، ویژگی های متفاوت و غیرکلیشه ای زنان، اصالت، پاکی و یگانگی با طبیعت را دوست دارند جذب زن آرتمیسی می شوند. آرتمیس نوعی جذابیت جنسی غیر شخصی دارد که ناشی از نیمی زیبایی و نیمی سردی خدابانوی ماه است که علی رغم بی اعتنایی مشهود در او و عاطفه سردش، مردان را تحت تاثیر قرار می دهد.
7- ازدواج آرتمیس
آرتمیس تایپ ها معمولا تن به ازدواج نمی دهند. آنان مجرد می مانند، چون نمی خواهند آزادی شان محدود گردد و بیشتر درگیر آرمان ها یا حرفه خود هستند. اگر ازدواج نمایند معمولا ازدواجشان محبت آمیز و غیر جنسی است مگر اینکه سایر کهن الگو ها را در خود فعال نموده باشند.
8- رابطه با فرزندان
زن آرتمیسی چه به خاطر تغییر شکل در اندامش چه به خاطر نداشتن حس غریزی مادری از حاملگی متنفر است، مگر اینکه کهن الگوی دیمیتر را در خود پرورش دهد. او از اینکه فرزندی نداشته باشد، ناراحت نمی گردد، اما بچه ها را دوست دارد و اگر بچه دار گردد مادر خوبی خواهد بود.
کهن الگوی آرتمیس ناجی و حمایتگر است و همین حمایتگری را برای فرزندانش نیز داشته و تا پای جان از آنان دفاع می نماید، در عین حال استقلال و خودکفایی را در آنان پرورش می دهد. او به شکلی پذیرا با علایق فرزندانش روبرو شده و با آنان به بازی و ورزش می پردازد.
جنبه های منفی و مسائل شخصیتی
مهمترین نقاط ضعف یک آرتمیس تایپ را می توان رفتار تحکمی و واکنش های هیجانی و ناگهانی در برخورد با دیگران و توجه نکردن به بعد زنانگی و عواطف مرد مقابل خود دانست. اغلب مسائل آرتمیس بیشتر باعث آزار اطرافیانش می گردد تا خودش.
- آرتمیس به شکل گیری ساختار شخصیت یک زن کمک می نماید و او را وامی دارد که علایق و خواسته هایش را پیگیری کند. اگر نتواند خواسته های خود را محقق کند و از بیان خودش بازبماند، مضطرب و افسرده خواهد شد.
- یکی از خصوصیات کهن الگوی آرتمیس تعقیب و شکار است و از همین جهت به مردان تمایل دارد، اما زمانی که مرد بخواهد با او رابطه ای عاطفی داشته باشد، تمایلش به مرد و هیجان تعقیب و شکار در او از بین می رود. آرتمیس باید بتواند ارزش عشق و وابستگی را بیاموزد.
- او خشمی ویرانگر دارد که جهت آن به سمت مردانی است که او را تحقیر نموده و در مقام یک زن بی ارزش بشمارند. او باید پیش از آنکه بخش ویرانگر همه وجودش را در برگرفته و باعث آزار دیگران و نابودی روابطش گردد، به آن مطلع شده و تواضع را به او بازگرداند.
- یکی از عناوین کهن الگوی آرتمیس دوردست است که نشان دهنده فاصله گیری عاطفی اوست. در واقع او چندان متوجه احساسات اطرافیانش نمی گردد. ضروری است بیشتر به نظرات دیگران توجه نموده و مطلعانه ارتباط برقرار کند.
- اگر یک آرتمیس تایپ اعمال دیگران را با ترازوی سیاه و سفید خود بسنجد می تواند یک مجازات نماینده بی رحم باشد. گذر زمان و تجربه ضعف و آسیب پذیری حس همدلی را در او تقویت نموده و شخصیت بی رحم او را نرم می نماید.
- تمرکز او بر نجات زنان از مردسالاری، می تواند باعث گردد ویژگی های مثبتی که سنتا زنانه هستند مانند مراقبت، پذیرا بودن، فداکاری و داشتن روابط و پیوند با دیگران را قربانی کند.
پیشنهاداتی به آرتمیسی ها
- سعی کن هیجانات خود را کنترل نموده و به جای واکنش های سریع از تکنیک های متقاعد سازی استفاده کنی.
- بعد زنانگی خود را نادیده نگیر و آن را تقویت کن.
- از اینکه گاهی به جنس مخالف احتیاج داشته باشی فرار نکن.
- بدان محتاط بودن و ترسیدن همواره نشانه ضعف نیست.
- انتظار نداشته باش همه آدم ها مثل تو فکر و عمل نمایند.
رشد و پرورش آرتمیس
استقلال و خودباوری، وابسته نبودن به مردان، توانایی در مدیریت و پیگیری اهداف از نقاط قوت آرتمیس است. سفر به سرزمین های ناشناخته، زندگی در فرهنگ های بیگانه، سفر ها و اردو های زنانه، گردش های دسته جمعی در طبیعت و پیوستن به کمپین های دفاع از حقوق زنان، کهن الگوی آرتمیس را در افراد پرورش می دهد. برای رشد این کهن الگو در خود همچنین می توانید توصیه های زیر را به کار بگیرید.
- برای خود هدف داشته باشید و اهداف خود را بنوسید.
- نه گفتن را تمرین کنید.
- شرایط رشد خود را بدون وابستگی به مردان مهیا کنید.
- برای لذت بردن از زندگی و خوشبخت بودن منتظر هیچ مردی نشوید.
- راحت لباس بپوشید و بیشتر از لباس های گشاد و اسپرت بهره ببرید.
- کفش ساده و اسپرت به پا نموده و با سرعت راه بروید.
- تمرین کنید پیش مردان کم نیاورده و حالشان را بگیرید.
- زود کوتاه نیایید و اگر تصمیم به انجام کاری گرفتید به هر قیمتی شده آن را انجام دهید.
- اگر از روابط پی در پی با مردان دچار احساس بی ارزشی شده اید، مردان را رها نموده و ایده ازدواج را کنار بگذارید تا حس یگانگی با خود را تجربه کنید.
سخن آخر
وجود زنان آرتمیسی در دنیای امروز که به سمت برابری حقوق زنان و مردان پیش می رود و بچه ها، حیوانات و محیط زیست بیش از پیش احتیاج به حمایت دارند یک موهبت است، اما یک زن آرتمیسی باید بتواند ابعاد انعطاف پذیر و توانایی برقراری رابطه با دیگران را در خود پرورش دهد. او باید دیگران را بیشتر دوست بدارد و در کنار استقلال به صمیمیت و روابط عاطفی نیز اهمیت بدهد. شما چقدر این آرکتایپ را در خود بیدار نموده اید یا چه کسانی را می شناسید که نماینده آرتمیس در دنیای امروز باشند؟ با دیگر کهن الگو ها مانند کهن الگوی پرسفون و کهن الگوی هرمس نیز در خبرنگاران آشنا شوید تا بیشتر به علل ناخودمطلع رفتار خود و اطرافیانتان پی ببرید.
منبع: setare.com