با انواع جعبه دنده خودرو ها آشنا شوید - وبلاگ راضانی

گشتاور موتور از طریق شفت ورودی به سیستم انتقال قدرت وارد می گردد و از آنجا به دنده ها می رود و از شفت خروجی خارج می گردد. اینکه این نیرو چگونه به چرخ ها می رسد به این بستگی دارد که موتور خودرو در کجا واقع شده و دیفرانسیل نیز چگونه است.

همان طور که گفتم، دستی، اتوماتیک و CVT رایج ترین سیستم های انتقال قدرت هستند و ما در اینجا قصد داریم هرکدام از این سیستم ها را با جزئیات دقیق آنالیز کنیم تا ببینیم کدام نوع سیستم انتقال قدرت بهتر است و شما در موقع انتخاب خودروی بعدی خود باید به سراغ کدام نوع سیستم انتقال قدرت بروید.

سیستم انتقال قدرت دستی

این سیستم قدیمی ترین و شاید رایج ترین سیستم انتقال قدرتی است که در خودروها مورد استفاده قرار می گیرد. در این سیستم، راننده از یک اهرم برای تغییر دنده ها استفاده می نماید. در خودروهای نو، اهرم تغییر دنده به صورتی عمودی در کنسول مرکزی قرار گرفته است و از طریق یک اتصال به سیستم انتقال قدرت متصل است.

در این سیستم، برای تغییر دنده ها صفحه کلاچ قرار گرفته بین موتور و انتقال قدرت باید از طریق یک پدال که در زیر پای راننده واقع شده است آزاد گردد. کلاچ را آزاد کنید، دنده دلخواه را انتخاب کنید و مجددا کلاچ را رها کنید. رها کردن کلاچ باید با دقت صورت بگیرد. اگر این کار را با سرعت کم انجام دهید، صفحه کلاچ زودتر از موعد خراب می گردد و باید آن را تعویض کنید و اگر کلاچ را زود رها کنید، موتور خفه شده و ماشین خاموش می گردد.

یادگیری نحوه رانندگی با خودروهای دنده دستی شاید کمی زمان بر باشد، ولی از آن چیزی که فکرش را می کنید آسان تر است. در صورت رانندگی با این خودروها احساس نزدیکی بیشتری با خودرو می کنید و این احساس در خودروهای دنده اتومات یافت نمی گردد. بعلاوه رانندگانی که در راندن خودروهای دنده دستی مهارت دارند قادر هستند تا هر نوع خودرویی را در سرتاسر دنیا برانند.

سیستم های انتقال دستی سه سرعته در سال های 1940 و 1950 بسیار رایج بودند. همان طور که فناوری موتور بهبود یافت، دنده ها نوی نیز اضافه شدند و درنتیجه آن کارآمدی و سرعت خودروها نیز بهبود یافت. سیستم های 4 سرعته نیز برای دهه ها مورد استفاده قرار می گرفتند و اکنون شاهد استفاده از سیستم های انتقال دستی 6 سرعته نیز هستیم. البته بعضی خودروهای اسپرت و لوکس مانند پورشه 911 و شوورلت کوروت به صورت 7 دنده ای نیز عرضه می شوند.

سیستم انتقال قدرت اتوماتیک

این سیستم انتقال قدرت برای مدت های طولانی فقط در خودروهای لوکس مورداستفاده قرار می گرفت و به نوعی نماد لوکس بودن خودرو محسوب می شد. هم اکنون نیز در اغلب خودروهای لوکس شاهد استفاده از سیستم انتقال قدرت اتوماتیک هستیم. اما امروزه استفاده از این نوع سیستم انتقال قدرت فقط به خودروهای لوکس منحصر نیست و خودروهای معمولی و میانه نیز گاها به این سیستم انتقال قدرت مجهز می شوند.

اساسا سیستم انتقال قدرت اتوماتیک بر دو نوع است. اتوماتیک سنتی از طریق یک مبدل گشتاور هیدرولیک به موتور متصل می گردد و اتوماتیک کلاچ دوگانه بر روی یک جفت گیره قرار می گیرد. هر دو می توانند چرخ دنده ها را بدون هیچ گونه ورودی از راننده تغییر دهند. این فرآیند به صورت هیدرولیکی یا الکترونیکی انجام می گردد، با نظارت بر پارامترهای مهم مانند موقعیت پدال گاز، سرعت خودرو در حال حرکت و سرعت چرخش موتور. در بسیاری از اتومبیل های اتوماتیک، دنده ها را می توان به صورت دستی انتخاب کرد.

داشتن تنها دو پدال مزایای بسیاری دارد. با این پیکربندی خفه شدن موتور تقریبا غیرممکن است و البته رانندگی با خودروهای اتوماتیک در مقایسه با خودروهای دنده دستی راحت تر و نرم تر است و این راحتی و نرمی به خصوص در زمان های ترافیک خود را بیشتر نشان می دهد. به طورمعمول خودروهای اتوماتیک احتیاج به نگهداری کمتری دارند، البته این موضوع بسته به مدل خودرو متفاوت خواهد بود. درنهایت، یک سیستم اتوماتیک دوکلاچه می تواند برای کارایی و عملکرد بهتر، دنده ها را به سرعت بسیار بالایی تغییر دهد.

سیستم های انتقال قدرت اتوماتیک 4 سرعته برای مدت زمان نسبتا زیادی مورد استفاده قرار می گرفتند و تعداد محدودی از مدل های خودرو نیز هنوز با این سیستم فراوری می شوند. اما به هر نحو، امروزه اتوماتیک های 6، 7 و 8 سرعته بازار را در اختیار گرفته اند. کمپانی هوندا پیروز شده است که یک سیستم اتوماتیک 9 سرعته را توسعه دهد و کمپانی هایی مانند فورد و جنرال موتورز حتی توانسته اند این رقم را به 10 نیز برسانند. دنده های بیشتر مترادف است با شتاب بهتر، رانندگی سریع تر در بزرگراه ها و مصرف بهینه تر سوخت.

سیستم انتقال قدرت باقابلیت تغییر پیوسته (CVT)

سومین نوع سیستم انتقال قدرت، CVT نامیده می گردد. CVT از یک مکانیزم تسمه و قرقره برای ایجاد طیف نامحدودی از نسبت دنده ها استفاده می نماید. به عبارت دیگر، دنده ها هرگز تغییر نمی نمایند. سیستم های انتقال قدرت CVT را می توان در اسکوترها، موتورسیکلت ها و استوموبیل ها نیز یافت.

به طورکلی، رانندگی با خودروهای CVT از رانندگی با خودروهای اتوماتیک نرم تر است. CVT بعلاوه مصرف سوخت بهینه تری نیز دارد و به همین علت است که در بیشتر خودروهای هیبریدی از این سیستم انتقال قدرت استفاده می گردد. البته سیستم CVT معایبی نیز دارد که ازجمله آن ها می توان به رانندگی یکنواخت و عدم شتاب گیری اشاره نمود. برای کسانی که در پی شتاب گیری و سرعت هستند، CVT گزینه چندان مناسبی به نظر نمی رسد. به صورت خلاصه، رانندگی با خودروهای CVT هیجان بالایی ندارد.

کسانی که برای اولین بار خودروهایی با سیستم CVT را خریداری می نمایند در روزها و هفته های اولیه ممکن است رانندگی با این سیستم کمی برایشان عجیب وغریب باشد. توصیه ما این است که قبل از خرید یک خودروی CVT، رانندگی با این نوع خودروها را در پیست یا جاده های خارج از شهر تمرین کنید.

بیشتر قریب به اتفاق خودروهای ژاپنی به سیستم های انتقال قدرت CVT مجهز هستند و استفاده از این نوع سیستم نیز در ایالات متحده در حال افزایش است. سوبارو Crosstrek، میتسوبیشی اوتلندر اسپرت، هوندا CR-V و شوورلت اسپارک ازجمله خودروهایی هستند که با گیربکس CVT عرضه می شوند.

کدام نوع سیستم انتقال قدرت برای شما مناسب است؟

مدل سیستم انتقال قدرت خودروی بعدی شما به دو فاکتور بسیار مهم وابسته است: نوعی خودرویی که قصد خریدش را دارید و استایل رانندگی تان. اگر مفهوم رانندگی داینامیک برایتان چندان اولویتی ندارد، می توانید به سراغ خودروهای اتوماتیک یا CVT بروید. اما اگر به شتاب و سرعت علاقه دارید و مسیر و رفت و آمدتان به گونه ای نیست که مجبور به توقف در ترافیک باشید، خودروهای با سیستم انتقال قدرت دستی برای احتیاجهای شما مناسب است. البته این نکته را نیز مدنظر داشته باشید که بیشتر خودروهای موجود در بازار امروزه فقط با یک نوع سیستم انتقال قدرت عرضه می شوند.

پ