معرفی ورزش جودو (تاریخچه، لباس، کمربند، قوانین و تکنیکها) - وبلاگ راضانی

نگاه کلی به جودو

کلمه Judo (جودو) از دو بخش ژاپنی تشکیل شده است. Ju (جو) به معنای آرام و do (دو) به معنای راه یا روش. بنابراین جودو یک روش آرام ورزشی برای تربیت ذهن و جسم انسان است. با اینکه افراد تازه کار با دیدن فنون بلند کردن حریف و زمین زدن او به مفهوم کلمه آرام شک می نمایند، اما باید بدانید که تمامی تکنیک های اصلی جودو بر پایه آرامش و پیوستگی پایه ریزی شده اند. جودو از هنرهای رزمی توسعه یافته و استفاده شده توسط سامورایی ها و طبقه جنگجویان فئودالی مشتق گرفته شده است. پیشینه این ورزش نشان می دهد که بیشتر تکنیک های جودو برای آسیب زدن و از بین بردن دشمن در زمین جنگ طراحی شده بود. اما روش و طراحی این ورزش رزمی به گونه ای تغییر نموده است که دانش آموزان مبتدی براحتی بتوانند تحت تعلیم قرار بگیرند، تمرین نمایند و بدون آسیب زدن به حریف از تکنیک های جودو استفاده نمایند. باید بدانیم که:

• در جودو ضربه زدن، مشت زدن یا هر نوع حرکت خشن وجود ندارد.
• جودو شامل اعمال فشار شدید بر مفاصل بدن حریف نمی گردد.
• این ورزش به سلاح یا تجهیزات ورزشی احتیاج ندارد.

به جای این موارد، هر جودوکار با دریافت لباس فرم مخصوص حریف، از قدرت تعادل، نیروی بدنی و حرکات ناگهانی برای شکست دادن او استفاده می نماید. با اینکه این تکنیک ها ساده و پایه ای هستند، اما همین سادگی، ورزش جودو را سخت نموده است. یادگیری فنون پایه ای جودو به زمان، کوشش، انرژی و انجام تمرینات پرفشار ذهنی و جسمی احتیاج دارد. جودو یک ورزش رزمی پویا و قدرتی است که به نیروی فیزیکی و نظم ذهنی بالایی احتیاج دارد. در یک حالت ایستاده، جودو دارای تکنیک هایی است که اجازه بلند کردن حرف و زمین زدن او را به شما می دهد. بر روی زمین، این ورزش از تکنیک هایی استفاده می نماید که به شما اجازه می دهد حریف خود را محدود کنید، بر روی او کنترل داشته باشید، و تا تسلیم شدن فرد از قفل های مفصلی متنوعی بهره ببرید.

زمینه پیدایش جودو

تاریخ جودو را نمی توان از ابداع نماینده این ورزش جدا دانست. استاد عظیم و مدرس تربیت بدنی مدارس، جیگورو کانو ژاپنی موسس این هنر رزمی است. کانو در یک خانواده نسبتا ثروتمند زاده شد. بنابراین امکانات خوبی در اختیار او نهاده شد. او تحصیلات آکادمیک را براحتی از سن هفت سالگی شروع کرد و زبان انگلیسی و سایر علوم را تحت آموزش چندین آموزگار آموخت. در آن موقع، کانو بدن نحیفی داشت. با مخالفت خانواده تحت تعلیم یک معلم جوجیتسو نهاده شد. در آن دوره، شهرت جوجیتسو رو به کاهش بود. بسیاری از کسانی که این ورزش را آموخته بودند و مهارت خوبی داشتند، ناامید شده و تمرینات خود را رها کردند. اما کانو بهترین و بامهارت ترین شاگرد استاد بود. با گذشت سال ها و پس از درگذشت استاد، او مدارس و مراکز آموزش جوجیتسو متنوعی تاسیس کرد و به توسعه این ورزش پرداخت.

اما کانو اعتقاد داشت که مفهوم کلمه جوجیتسو برای توصیف این هنر رزمی کلمه مناسب و کافی نیست. Jutsu به معنای هنر و مفهوم است، اما تنها یک روش برای تکنیکهای فیزیکی این ورزش است. به همین دلیل، کانو بخش دوم کلمه را به do به معنای راه یا راستا تغییر داد. این کار معنی و مفهوم بهتری به این هنر رزمی بخشید. این گونه بود که جودو برای اولین بار از دل ورزش جوجیتسو بیرون آمد.

لباس جودو جودوگی نام دارد

لباس جودو، یا جودوگی، شامل یک شلوار و یک ژاکت محکم از جنس پنبه و کتان است. کمربند رنگی برای نشان دادن درجه تمرین نماینده بر روی ژاکت و دور کمر محکم بسته می گردد. آبی و سفید دو رنگ اصلی لباس جودو است. پوشیدن لباس جودو در اوایل قرن بیستم تصویب شد، در آن موقع سفید رنگ سنتی برای شلوار و ژاکت بود. در دهه 1980، پوشیدن جودوگی آبی در برخی از مسابقات به تصویب رسید. از آن موقع تابحال، استفاده از یک جودوکی آبی و سفید در بسیاری از محافل رقابتی معمول بوده است.

کمربند جودو

جودو در کنار کاراته و تکواندو جزو اولین ورزش هایی است که از سیستم درجه بندی رنگی سطح مهارت جودوکار را تعیین می نماید. البته سیستم رنگ بندی در کشورهای مختلف متفاوت است. ژاپن، ایرلند، استرالیا، آمریکا، برخی کشورهای اروپایی و برزیل از درجه بندی مختلفی برای رنگ کمربند و سطح دانش آموز بهره می برند. با افزایش مهارت جودوکار رنگ کمربند او تغییر نموده و به درجه بالاتر ارتقا پیدا می نماید. در بیشتر کشورها ترتیب کلی عموم کمربند ها به صورت؛ سفید، زرد، سبز، بنفش، قهوه ای (سه درجه)، و سیاه است. اصطلاح دان برای سطوح کمربند مشکی و اصطلاح کیو برای درجه بندی کمربندهای رنگی استفاده می گردد. کمربند مشکی جودو دارای 10 دان است.

قوانین کلی مسابقات جودو

• مسابقات جودو بر روی یک تشک تاتامی 14 در 14 متر یا حداکثر 16 در 16 متر برگزار می گردد، و ناحیه مبارزه 10 در 10 متر است. در برخی موارد این ناحیه 8 در 8 متر مساحت دارد. جودوکاران قبل از وارد شدن به زمین مبارزه باید به یکدیگر احترام بگذارند.
• جودوکاران باید لباس آبی و سفید جودوگی را بر تن نمایند، به ترتیب ژاکت و شلوار جودوگی نباید بیشتر از 5 سانتیمتر از مچ دست و قوزک پا بالاتر باشد. کمربند نیز محکم بر روی ژاکت بسته می گردد و از بیرون آمدن قسمت پایین آن جلوگیری می نماید. استفاده از تبلیغات بیش از حد بر روی جودوگی ممنوع است، و اگر یک جودوگی مناسب دیگر پیدا نگردد، جودوکار با کسر امتیاز یا باخت مسابقه روبرو خواهد شد.
• جودوکار نباید از تکنیک های غیرقانونی استفاده کند؛ حمله به مفاصل (به غیر از آرنج)، مشت زدن یا لگد زدن حریف، لمس کردن چهره حریف و یا عمدا مجروح کردن حریف به هیچ وجه جایز نیست.
• مدت مسابقات به سن ورزشکار بستگی دارد. طول بازی معمولا 3 دقیقه برای بچه ها، 5 دقیقه برای نوجوانان و نوجوانان و 3 دقیقه برای استادان (عظیمسالان سی ساله یا بالاتر) است.
• اوزان جودو برای مردان: 60- ، 66- ، 73- ، 80- ، 90- ، 100- ،100+ کیلوگرم و برای زنان زنان: 48- ، 52- ، 57- ، 63- ، 70- ، 78- ، 78+ کیلوگرم است.

فنون و تکنیک های جودو

تقسیم بندی فنون: هنر رزمی جودو دارای 67 فن پرتابی است؛ 15 تکنیک برای فنون دست، 11 تکنیک برای فنون کمر، 21 تکنیک برای فنون پا، 5 تکنیک فنون خوابیده به پشت، 15 تکنیک در فنون خوابیده به پهلو. همچنین 7 تکنیک در حالت خاک، 12 تکنیک در خفه کردن و 10 تکنیک برای شکستن مفصل در ورزش جودو دیده می گردد.

تقسیم بندی تکنیک ها:

دسته اول: ناگه وازا (تکنیک های پرتابی)؛ 5 دسته 8 تایی؛ نام دیگر گوکیونووازا است. در سال 1920 نیز 17 تکنیک جدید به نام شیمی شونووازا ابداع شده است.

الف: تاچی وازا که شامل سه بخش زیر است:

1. ته وازا شامل 15 فن دست.
2. کوشی وازا شامل 11 فن کمر.
3. آشی وازا شامل 22 فن پا.

ب: استمی وازا یا سدتمی وازا.

دسته دوم: آته می وازا یا فنون مرگ

دسته سوم: انواع فنون کار در خاک (نه وازا) شامل:

1. اوسای کومی وازا یا گاتامه وازا شامل 10 فن چنگ زدن و نگهداشتن.
2. شیمه واز شامل 11 فن فشردن و خفه کردن.
3. کانستسو وازا شامل 9 فن اهرم بر روی مفاصل.